مافاتكم ولاتفرحوا بما اتاكم... )[1]. اين بينش انسان را راحت ميكند، زيرا ميداند كه هر روز رنگي از روزگار ظهور ميكند كه گاهي به دست او و زماني به دست ديگران ميرسد، و هر دو آزمون است. از اينرو، در زمان رفاه و تمكن خود را مستحق نميداند و تفاخر نميكند و روز زوال نيز غمگين نميشود و خود را نميبازد و به زحمت نمياندازد. همچنين از انحراف فكري مصون است و بدانديشي و بدذهني را كنار گذاشته، به بخت و شانس و مانند آن نسبت نميدهد و اَهل يأس و كفر نخواهد شد.
آميختگي غم و شادي دنيا
نعمتها و لذايذ دنيا با غم آميخته است و غمهاي دنيا نيز عذاب صرف نيست. در دنيا نشاط محض و غم صرف متصور نيست؛ ولي در قيامت، اين دو از يكديگر جدايند، زيرا در جهنّم نشاني از رحمت نيست، چنانكه اميرالمؤمنين(عليهالسلام) ميفرمايد: «دار ليس فيها رحمة»[2]. در آخرت بهشتي ظهور ميكند كه هيچ رنج و ناگواري در آن نيست؛ (...لايمسّنا فيها نصب ولايمسّنا فيها لغوب)[3].هنگام ظهور خداي سبحان با نام «فاصل»، در قيامت عذاب او عذاب محض و اِنعام او هم اِنعام صرف خواهد بود. از اينرو، همانطور كه درباره اهل جهنم ميفرمايد: (فيومئذٍ لايعذّب عذابه أحد * ولايوثق وثاقه أحد)[4]، درباره بهشتيان نيز ميفرمايد: (فلا تعلم نفس ما أخفي لهم من قرّة أعين)[5].[1] ـ سوره حديد، آيات 23ـ22. [2] ـ نهجالبلاغه، نامه 27. [3] ـ سوره فاطر، آيه 35. [4] ـ سورهفجر، آيات 26ـ25. [5] ـ سورهسجده، آيه 17.