غفلت چرك جان
غفلت، از نظر دين، رجس و چرك است. هر محبتي كه موجب غفلت از حقتعالي شود، موجب پليدي و گمراهي است، چنانكه اميرالمؤمنين(عليهالسلام) ميفرمايد: «الغفلةُ ضَلالُ النفوس... »[2]؛ غفلت گمراهي جان است. از مناجات شعبانيه نيز استفاده ميشود كه غفلت چرك جان آدمي است، آنجا كه امامان معصوم(عليهمالسلام) به خدا عرض ميكردند: خدايا! تو را شكر ميكنيم كه دلهايمان را از چرك غفلت پاك كردي؛ «فشكرتك بادخالي في كرمك ولتطهير قلبي من أوساخ الغفلة عنك»[3].اينگونه تعبيرها از امامان معصوم(عليهمالسلام)، تعبيرات كنايي نيست. بعضي ميپندارند كه تعبير از فضيلت به «طهارت»، و از رذيلت اخلاقي به «وسخ» كنايه و مجاز است، ولي اين پنداري باطل است، زيرا انسان، گذشته از ظاهرش، باطني هم دارد و باطنها در قيامت ظهور ميكند.در قيامت برخي نوراني، سفيدرو و روسفيد، و برخي نيز سيهرو و روسياه و چركينند و «غِسلين» )چركابه( كه طعام تبهكاران است، از غفلتها نشأت ميگيرد؛ (فليس له اليوم ههنا حميم * ولاطعام إلّامن غسلين * لايأكله إلّاالخاطئون)[4].[1] ـ نهج البلاغه، حكمت 208. [2] ـ شرح غررالحكم، ج 1، ص 369. [3] ـ مفاتيح الجنان. [4] ـ سوره حاقه، آيات 35 ـ 37.