جاهطلبي طاغيان و خانهنشيني اوليا
جاهطلبي و در جستوجوي مقام دنيوي بودن بستر مناسبي براي ايجاد فساد در روي زمين است؛ (تلك الدار الاخرة نجعلها للذين لايريدون علوّاً في الأرض ولافسادًا... )[1]. اين برتريطلبي گاهي در برابر خدا، و گاه در برابر پيامبران اِلهي، و زماني در برابر امام برحق است.نمونه روشن آن برتريجويي در مقابل امام همام علي بنابيطالب(عليهالسلام) است. آن حضرت در خطبه معروف شقشقيه به تحليلي جامع در اينباره پرداخته است.فرياد و غريوِ ويژه شتر هنگام به هيجان آمدن شقشقه نام دارد و چون اميرالمؤمنين(سلام الله عليه) در حال شور و هيجان به تحليل كردار زمامداران پيشين پرداخته بود، از سخنراني خود به «شقشقه» تعبير فرموده است.اين خطبه يكي از شيواترين، رساترين و زيباترين سخنرانيهاي آن حضرت است كه تحليل اجتماعيسياسي او چگونگي شرايط حاكم بر جامعه پس از رحلت پيامبر گرامي اسلامصلي الله عليه و آله و سلم را در بردارد و نيز حاوي تبيين ديدگاههاي روانشناختي آن حضرت از حاكمان غاصب و مردم كوتهفكر معاصر خويش است.امام علي بنابيطالب(عليهالسلام)، در بخشهاي آغازين سخنراني چنين ميفرمايند:أما والله لقد تقمّصها فلانٌ وإنّه ليعلم أنّ محلّي منها محلّ القطب من الرحا. ينحدر عني السيل ولايرقي إليّ الطير فسدلت دونها ثوباً وطويت عنها كشحاً وطفقت أرتئي بين أن أصول بيدٍ جذّاءَ (جدّ) أو أصبر علي طخيةٍ عمياءَ يهرم فيها الكبير ويشيب فيها الصغير، ويكدح فيها مؤمنٌ حتي يلقي ربّه[2].
[1] ـ سوره قصص، آيه 83. [2] ـ نهج البلاغه، خطبه 3.