نفروختن آخرت به دنيا
امير مؤمنان ميفرمايد: هرگز آخرت خود را به دنيايت مفروش؛ «ولاتبع آخرتك بدنياك». براي رسيدن به شهوت كه امر دنيا است، فضيلت عدالت را كه امر معنوي است، از دست مده.بعضي از افراد قلبشان مرده است و توجهي به مرگ قلب خود ندارند! آنچه انسان را ميميراند و حيات دل را از وي ميگيرد، دلبستگي به دنياست كه آدمي خود را چون بردگان بفروشد.اميرمؤمنان (عليهالسلام) ميفرمايد: مردم در دنيا دو دستهاند؛ بخشي خود را به دنيا فروخته و برده آن شدهاند و دستهاي دنيا را خريده و از آن آزاد گشتهاند و دنيا در اختيار آنهاست.دنيا جاي گذر است، نه جاي قرار؛ «الدنيا دار ممرّ لا دار مقرّ»[1]. انسان بايد از بستر طبيعت بگذرد، نه آنكه در طبيعت فرو رود. در اين كلام، از دنيا به جهاني تعبير شده كه در جهش و حركت است و قرار گاه نيست. اگر كسي بداند كه در راه و سرپل قرار گرفته است تا به مقصد برسد، به فكر تعمير راه و دلبستگي به آن نميافتد، چون از منزل و مقصود اصلي باز ميماند.آن حضرت ميفرمايد: «والناس فيها رجلان: رجلٌ باع نفسَه فَأوْبقها ورَجلٌ ابتاع نفسَه فَأعتقها»[2].مردم در دنيا دو گروهند: گروه اوّل هر چه ديدند، ميطلبند، آنچه كه شنيدند، ميخواهند و هر چه از خيالشان گذشت، به فكرش فرو ميروند و در فراهم كردن آنتلاش ميكنند، پس خود را به دنيا فروختهاند و ميكوشند، به مولاي خود برسند.
[1] ـ نهجالبلاغه، حكمت 133. [2] ـ همان، حكمت 133.