ولايت و تفاوت آن با تفويض و توكيل - شمیم ولایت نسخه متنی

ولايت و تفاوت آن با تفويض و توكيل

در اين‏جا بيان يك مطلب ضروري است و آن اين كه ممكن است كسي تصور كند، اگر كسي ولي الله شد و به مقام ولايت رسيد، خداي سبحان كار يا كارهايي از عالم آفرينش را كه خود عهده‏دار آن بود، به ولي الله تفويض و واگذار مي‏كند، به گونه‏اي كه آن ولي خدا مستقل و خودسرانه عمل كند و يا اگر كسي از ولايت الهي بهره نبرده و به مقام ولايت نايل نشده و با ارتكاب معاصي از خدا دور شد، خداوند او را به حال خود رها كرده و كارهايش را با توكيل او، به او واگذار مي‏كند و حتي ممكن است، به بعضي ادعيه استدلال كرد. مثلاً وقتي ما در مقام دعا مي‏گوييم: «لاتكلنا إلي غيرك... »[1]؛ ما را به غير خودت وامگذار و يا فرمود: «لا تكلني إلي نفسي... »؛ خدايا مرا به خودم وامگذار، اين مفهوم به ذهن خطور كند.

در جواب اين پندار مي‏گوييم، تفويض كار به اولياي خدا و توكيل آن به اعداي الهي به دلايل عقلي و نقلي محال است.

براي استحاله تفويض و توكيل مي‏توان دو برهان عقلي اقامه نمود:

برهان اوّل

اين برهان با حد وسط قراردادن ربوبيت مطلقه و نامحدود الهي تبيين مي‏شود؛ چون ربوبيت خداوند نامحدود است، امكان ندارد گوشه‏اي از امور جهان را چه در امور تكويني وچه در امور تشريعي به ديگري واگذار كند، به گونه‏اي كه ربوبيت مطلقه الهي نقشي در مرحله حدوث يا بقا نداشته باشد زيرا در غير اين صورت ربوبيت او محدود خواهد شد و محدوديت در ربوبيت الهي راه ندارد. بنابر
اين تفويض كار خدا به فرشتگان و انبيا و اوليا در تكوين و تشريع محال است.

[1] ـ مفاتيح الجنان.