دنيا ابزار فريب - شمیم ولایت نسخه متنی

امام سجاد (عليه‌السلام) در دعا به خدا عرض مي‏كند: «ورأيت أنّ طلب المحتاجِ إلي المحتاجِ سَفَهٌ مِن رأيه وضَلّة من عَقله»[1]؛ از سفاهت فكر و كمي عقل است كه انسان نيازمند از نيازمندي مانند خود چيزي طلب كند، كسي كه از نيازمند چيزي طلب كند، سفيه و گمراه است، زيرا موجود محتاج توانايي رفع نياز محتاج ديگر را ندارد.

منشأ همه سفاهت‏ها و گمراهي‏ها نيرنگ دنيا و دلباختگي به آن است، چنان‏كه امام سجّاد(عليه‌السلام) مي‏فرمايد:

«حبُّ الدّنيا رأسُ كلّ خَطيئةٍ»[2]؛ محبّت دنيا در رأس همه گناهان و خطاها است.

دنيا ابزار فريب

گرچه حضرت علي (عليه‌السلام) در بسياري از خطبه‏ها خطر دنيا را گوشزد كرده، آن را مغرور كننده و فريبا معرفي مي‏كند، ولي در بعضي از خطبه‏ها نيز اين مطلب را تحليل كرده كه دنيا فريب نمي‏دهد، بلكه انسان فريب مي‏خورد. دنيا وقتي فريبنده است كه آنچه در او است، كتمان كند و ظاهري زيبا و دروني تلخ و ناگوار داشته باشد، ولي اگر دنيا هم ظاهر زيبا را نشان داد و هم درون تلخ را، هم بُعد نشاط آور را ارائه داد وهم بُعد اندوه بار را، ديگر فريبكار نيست، بلكه ابزار فريب است، نه عامل آن. بايد عامل فريب را جست‏وجو كرد، بايد سبب فاعلي نيرنگ را كاويد و ابزار را از دست او گرفت و اورا طرد كرد.

[1] ـ صحيفه سجّاديه، دعاي 28.

[2] ـ اصول كافي، ج2، ص 130.