دين، نعمت بزرگ الهي
مجموع آنچه پيامبر اكرمصلي الله عليه و آله و سلم در طول 23 سال از جانب خداي سبحان براي مردم آورد، دو چهره دارد:1. از آن رو كه روابط انسان را با خلق، خالق و نظام هستي تنظيم ميكند و زمينه عبادت و عبوديت را براي او فراهم ميسازد عنوان «دين» بر آن اطلاق ميشود.2. از آن جهت كه جلوه ولايت الهي است، «نعمت» محسوب ميشود.از سوي ديگر ولايت الهي بر بندگانش جز با ولايت رسول او امكانپذير نيست، چنانكه ادامه ولايت رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم با ولايت جانشينان او ممكن خواهد بود. بنابراين، تعيين رسول و جعل ولايت براي او تنها بخشي از اِعمال ولايت الهي است و بدون انتخاب جانشين براي آن حضرت، اين نعمت ويژه و مطلق الهي به مرحله پاياني خود نخواهد رسيد؛ به بيان ديگر ولايت جانشينان پيامبر مكمل ولايت پيامبر و ولايت او مظهر ولايت خداي سبحان است. بدين ترتيب اِطلاق «نعمت» در اين آيه نشان ميدهد كه مراد از نعمت در اينجا بايد به جعل ولايت مربوط باشد كه همواره نعمت است، وگرنه بايد قيد يا شرط به آن اضافه ميشد و مثلاً گفته ميشد: در صورتي كه بتوانيد استفاده صحيح از آن بكنيد.اضافه «نعمت» به ضمير متكلّم «ي» كه به خدا بازميگردد، حكايت از شرافت اين نعمت ميكند، چنان كه اضافه «روح» به ياي متكلّم در آيه (نفخت فيه من روحي)[1] از اين شرافت حكايت دارد.[1] ـ سوره حجر، آيه 92.