عده طلاق
(س 1387) زنى از شوهرش طلاق رِجْعى يا بائن با بذل مَهريّه گرفته، امّا مدّعىاست كه به دليل اختلافاتى كه داشته از شش ماه پيش از طلاق و تا هنگام انجام دادن آن
با شوهرش نزديكى نكرده، آيا در اين صورتْ نگه داشتن عده طلاق بر اين زن واجب است يا
خير؟ در صورتى كه آن زن خود را ملزم به نگه داشتن عده طلاق نداند و يك ماه بعد از
وقوع طلاق با مرد ديگرى ازدواج موقت كند، حكم ازدواج دوم چيست؟ آيا به شوهر دوم بر
فرض وجوب عده، حرام مؤبد است يا خير؟
ج ـ بعد از انجام طلاق، عده لازم است، ولو اينكه چند ماه قبل از طلاق نزديكى
حاصل نشده باشد; و ازدواج در عده غير ولو عقد موقّت هم باشد، حرام است; همچنين اگر
زنى را براى خود عقد كرده و بعد معلوم شده كه در عده بوده، چنانچه هيچ كدام نمى
دانسته اند كه زن در عده است يا نمى دانسته اند كه عقد كردن زن در عده حرام است، آن
زن بر او حرام نمى شود، هر چند با او نزديكى كرده باشد; ليكن عقد به هر صورتْ باطل
است. 24/4/78
(س 1388) آيا زنى كه در عده باين يا وفات است، مى تواند به مسافرت برود؟
ج ـ اشكال ندارد. 18/4/76
(س 1389) زنى به مدّت يك شب صيغه موقت گرديده و در همان شب نيز نزديكى و دخول
انجام گرفته و زن نيز با خوردن قرص ضدحاملگى اطمينان به نبودن حمل يافته و پس از
ديدن حيض اول و يك هفته مانده به حيض دوم، اقدام به ازدواج دايم با شخص ديگرى نموده
است. در اين مورد، تكليف چيست؟ آيا ازدواج دوم (دايم) صحيح است؟ آيا زن مى تواند پس
از ديدن دو حيض ديگر، مجدداً با همين شخص صيغه عقد دايم بخواند (اعاده نمايد)؟
باتوجه به اينكه مرد، از در عده بودن زن بى اطّلاع بوده، آيا فرد ديگرى كه از اين
موضوع اطّلاع دارد، در صورتى كه مى داند آن زندگى متلاشى مى شود، بر او واجب است
شوهر را مطّلع كند؟
ج ـ عده متعه در زنى كه حيض مى بيند، دو حيض است كه بعد از تمام شدن يا بخشيده
شدن مدّت، تحقّق پيدا مى كند، و حيض در همان زمان و يا بخشيده شدن مدت، جزو عده
محسوب نمى گردد; و عده زنى كه حيض نمى بيند و در سنّ مَن تحيض است، چهل و پنج روز
است و ازدواج در عده غير، ولو عده متعه، باطل است; و چنانچه زنى را براى خود عقد
كرده و بعد معلوم شده كه در عده بوده، چنانچه هيچ كدام نمى دانسته اند كه زن در عده
است يا نمى دانسته اند كه عقد كردن زنِ در عده حرام است، آن زن بر او حرام نمى شود،
هر چند با او نزديكى كرده باشد; ليكن عقد به هر صورتْ باطل است و اعلام به زوج و
آگاه نمودن او به اينكه زن در عده است، نه تنها واجب نيست (چون اعلام آن حقوق الله
است)، بلكه با فرض متلاشى شدن زندگى و آبروريزى و مفاسد ديگرى كه مترتّب بر آن است
حرام و غير جايز است و مسلمان بايد از آن اجتناب نمايد. 24/4/78
(س 1390) مدّت عده در عقد دايم چند روز است و با توجه به اينكه ايّام عادت در
زنها متفاوت است، آيا سه طُهر است يا زمان مشخّصى دارد؟
ج ـ مدّت عده اگر زن حيض مى بيند سه بار حيض ديدن بعد از طهر غير مواقعه اى است
كه طلاق در آن واقع شده است، و فاصله حيضها هر چند روز باشد، اشكال ندارد; و اگر
حيض نمى بيند، بايد سه ماه عده نگه دارد. 30/8/71
(س 1391) با توجه به اينكه امروزه با عمل جرّاحى، پزشكان قادر هستند تا لوله هاى
رَحِم زنان را براى جلوگيرى از باردارى ببندند، در اين صورت آيا زنان مطّلقه، بايد
عده نگه دارند؟ آيا در مدت عده تغييرى به وجود نمى آيد؟
ج ـ زنهاى غير سيّده تا پنجاه سال قمرى و سيّده تا شصت سال قمرى با فرض دخول،
عده دارند هر چند رَحِمشان را هم بيرون آورده باشند، چه رسد به بقيّه موارد; و عده
آنان اگر حائض نمى شوند، در عقد دايم سه ماه، و در عقد موقّت، چهل و پنج روز است.
23/2/74
(س 1392) دخترى را براى پسرى عقد كرده اند و در زمان عقد، پسر از دُبر با او
نزديكى مى كند و بعد او را طلاق مى دهد و پيش از آنكه عده او تمام شود، او را شوهر
مى دهند. حكمش چيست؟
ج ـ به نظر اين جانب، دخول در دُبُر، موجب عده نمى شود; اگر چه احتياط مستحب اين
است كه عده نگه دارد، به علاوه كه بر فرض وجوب عده و حرمت تزويج، اعلام هم غير
لازم، بلكه در بعضى از موارد، حرام است. 15/7/74
(س 1393) زنان متّهمه كه عده نگه نمى دارند، صيغه كردن آنها چه حكمى دارد؟
ج ـ متعه نمودن آنها جايز است، ليكن بعد از متعه بايد عده نگه دارند، و تنها زنا
است كه عده ندارد. 6/12/71