قبله
(س 329) اگر مرا به جايى ببرند كه ندانم كجاست و كسى يا علامتى هم كه قبله را بهمن نشان دهد، نباشد، براى نماز بايد چه كنم و به چه سمتى نماز بخوانم؟
ج ـ در صورت ندانستن قبله، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، بنا بر احتياط مستحب بايد
چهار نماز به چهار سمت (شمال، جنوب، مشرق و مغرب) بخوانيد، اگر چه به يك جهت نماز
خواندن، خالى از وجه نيست. 3/1/76
(س 330) اگر در بيابان هوا ابرى باشد و امكان تشخيص و تحقيق سمت قبله هم نباشد و
وقت نماز هم تنگ باشد. تكليف چيست؟
ج ـ به هر طرفى كه گمان دارد، نماز بخواند; وگرنه در صورت بودن وقت، بنا بر
احتياط مستحب به هر چهار طرف نماز بخواند. 24/4/75
(س 331) فردى قبل از عزيمت به يكى از شهرهاى آمريكا، توسط نقشه جغرافيايى، زاويه
قبله را تعيين مى كند و سپس از چند نفر عادل كه قبلاً به آن شهر سفر كرده بودند، در
مورد صحّت زاويه تعيين شده سؤال مى كند و آنها هم تأييد مى كنند، لذا در مورد صحّت
آن يقين حاصل مى كند و چندين ماه نماز واجب و نماز قضا را به آن جهت مى خواند، امّا
بعداً متوجه مى شود كه بعضى از مسلمانان در همين جهت و بعضى ديگر در جهتى ديگر نماز
مى خوانند، و بعد از تحقيق بيشتر متوجه مى شود كه چون اين شهر تقريباً نقطه مقابل
كعبه، در آن طرف كره زمين است، هم جهت اول جهت كعبه است و هم جهت دوم، منتها جهت
دوم با طول مقدارى كمتر به كعبه منتهى مى شود. تكليف نمازهاى واجب و قضاى خوانده
شده در جهت اول چيست؟
ج ـ نمازهاى خوانده شده، صحيح است. 8/4/75
(س 332) به واسطه حواسپرتى، در وسط نماز، در ركعت اول يا دوم، متوجه شدم كه رو
به قبله نايستاده و اشتباهاً به سمت ديگرى نماز خوانده ام. تكليف چيست؟
ج ـ موقعى كه متوجه شديد، اگر پشت به قبله يا به يمين و يسار نبوده ايد، نماز را
رو به قبله تمام كنيد در اين صورت نماز شما صحيح است; امّا اگر انحراف در جهت پشت
به قبله يا سمت يمين و يسار باشد، نماز باطل است، و بايد اعاده شود.
16/10/75
(س 333) تا چه حد انحراف از قبله، نماز را باطل مى كند؟
ج ـ انحراف از قبله با علم و عمد، مطلقاً نماز را باطل مى كند; امّا اگر بعد از
تحقيق و تشخيص قبله، معلوم شود كه انحراف به مقدار يمين يا يسار قبله نبوده است،
مانعى ندارد. 18/1/74
(س 334) شخصى است كه اگر نماز را ايستاده بخواند، در حال ركوع و سجود از قبله
منحرف مى شود، ولى اگر نشسته بخواند، منحرف نمى شود، كدام يك مقدم است؟
ج ـ غير از ركوع و سجود، بقيّه اعمال را در حال قيام و آن دو را در حال نشسته
انجام دهد، چون قدرت بر انجام آن دو را در حال قيام (به خاطر عدم تمكّن از شرط صحّت
كه استقبال است) ندارد، و اين مورد مانند كسى است كه قدرت بر ركوع و سجود قائماً
ندارد، ولى قدرت بر قيام در بقيّه اعمال نماز را دارد.(س 335) مسجدى از قبله حقيقى، تقريباً سى درجه انحراف دارد و امام جماعت مسجد
اصرار به مراعات قبله مسجد دارد. عده اى از مأمومين با اقتدا به امام جماعت، به
اندازه انحراف ياد شده صف مى كشند، و عده اى ديگر از امام جماعت تبعيّت نمى كنند.
لطفاً بفرماييد آيا اقتدا به امام جماعت مانعى دارد يا خير؟ تكليف چيست؟
ج ـ اختلاف امام و مأموم در قبله، اگر كمتر از انحراف به يمين و يسار باشد، مضرّ
به صحّت جماعت نيست و هر يك مى توانند به وظيفه خود در باره قبله عمل كنند. 29/6/73
(س 336) اگر زمانى انسان در كره ماه زندگى كند، چگونه بايد وقت نماز را مشخّص
كند و چگونه رو به قبله نماز بخواند؟
ج ـ قبله در كره ماه، همان زمين است، يعنى ساكنين در آنجا رو به زمين كه
بايستند، رو به قبله بودن صدق مى كند; امّا نسبت به وقت نماز، تابع زوال شمس و غروب
آن در آنجا هستند. 12/10/72