خمس سرمايه و ترقّى قيمت آن
(س 725)آيا به سرمايه كار، خمس تعلّق مى گيرد؟ج ـ خمس دارد، مگر آنكه اداى آن موجب بيكار شدن و مشقّت در زندگى شود.
28/8/74
(س 726)آيا پولى كه جهت خريد سكّه بهار آزادى به حساب بانك واريز مى شود، متعلّق
خمس است؟
ج ـ با ساير پولهاى مازاد بر مئونه تفاوتى ندارد.
12/9/73
(س 727)اگر فردى داراى يك گلّه گوسفند باشد، آيا به آنها خمس تعلّق مى گيرد؟
ج ـ سرمايه است و خمس دارد. 4/10/75
(س 728)شخصى خمس يك گاو يا گوسفند خود را داده است و بعد زاد و ولد كرده اند،
ولى به حدّ زكات نرسيده است. آيا گاو و گوسفند زياد شده هم متعلّق خمس است؟
ج ـ زيادى گاو و گوسفند چنانچه براى مئونه باشد، خمس ندارد، ولى اگر جزو سرمايه
باشد، خمس دارد. 16/2/72
(س 729)شخصى ساختمان يا ملكى را بدين قصد خريدارى مى كند كه بعد از چند سال
بتواند با فروش آن، وسايل مورد نياز ازدواج فرزندانش را فراهم كند. آيا هنگام فروش،
بايد خمس قيمت زمين را بپردازد؟
ج ـ اين نحو از زمينها جزو سرمايه و متعلّق خمس است. 30/2/76
(س 730) شخصى يك ميليون تومان بابت سرقفلى مغازه پرداخت كرده و يك ميليون تومان
نيز سرمايه دارد و درآمد او به اندازه مخارج زندگى است. آيا خمس به او تعلّق مى
گيرد؟
ج ـ همه آنچه كه از درآمد آن براى تأمين معيشت استفاده مى شود، سرمايه و متعلّق
خمس است، چون معمولاً مى توان خمس را ولو به اقساط و با دست گردان، پرداخت كرد.
24/12/74
(س 731) اين جانب با فروش طلاى همسرم و ساير لوازم زندگى، خانه اى را خريدارى
كردم. بعد خانه را فروختم و به مغازه تبديل كردم و در حال حاضر مغازه را فروخته و
مقدارى لوازم منزل خريدم و مقدارى از آن را نيز به عنوان قرض به افراد ديگر داده
ام. آيا به پول مغازه، خمس تعلّق مى گيرد؟
ج ـ ارتقاى قيمت از ارباح مكاسب سال فروش است و فرقى بين نقد بودن و يا به قرض
دادن نيست. 26/12/75
(س 732)اگر كالا يا سرمايه اى مخمّس (فرضاً يكصد هزار تومان) تهيّه شود و در سال
بعد، ارزش آن معادل يكصد و چهل هزار تومان شود، آيا ارزش افزوده مشمول خمس مى شود،
يا جزو سرمايه مخمّس است؟
ج ـ ارزش اضافى سرمايه، جزو درآمد سال است و در صورتى كه از مئونه سال زياد
بيايد، متعلّق خمس است. 28/8/74
(س 733) در حسابرسى پايان سال، اجناسى موجود است كه قيمت آن افزايش يافته است،
ولى تا به فروش نرود، سودش قطعى نيست. در صورت فرار رسيدن حساب سال خمسى، آيا قيمت
تمام شده (خريد) منظور مى شود يا قيمت روز؟
ج ـ به قيمتى كه در بازار خريدارى مى شود (يعنى قيمت روز)، بايد محاسبه شود.
20/1/74
(س 734)پدرى يك قطعه زمين را به قيمت يكصد و پنجاه هزار تومان به فرزندش فروخت،
حال آنكه قيمت واقعى آن، بيش از يك ميليون تومان است، در اين صورت آيا بايد خمس
مبلغ پرداخت شده بابت زمين را بپردازد يا ارزش واقعى آن را؟
ج ـ خمس، به همان يكصد و پنجاه هزار تومان تعلّق مى گيرد. 30/1/72
(س 735)معمولاً اجناسى را از طريق بُن توسط شركت به ما مى دهند. با فرا رسيدن
سال خمسى، خمس اقلام باقى مانده را بايد به قيمت روز حساب كنيم يا به قيمت زمان
خريد؟
ج ـ خمس جنسهاى باقى مانده بايد از اصلش پرداخت شود، لذا اگر قيمت آن را مى
پردازد، بايد به قيمت روز حساب كند. 19/7/71
(س 736)مقدار سيصد هزار تومان برگه سهام به عنوان سرمايه گذارى خريدارى كرده ام.
اگر مثلاً مبلغ سهام سيصد هزار تومان باشد، و سال خمسى بنده بگذرد و سال آينده اين
سهم سيصد هزار تومان سود كند و مجموعاً ششصد هزار تومان شود، آيا بايد خمس اصل سهام
را بپردازم يا سود آن نيز متعلّق خمس است؟
ج ـ مبلغ سيصد هزار تومان متعلّق خمس است و باقى مانده آن مبلغ دويست و چهل هزار
تومان است كه مخمّس است و هر چه در سال آينده بر دويست و چهل هزار تومان اضافه شود
و مازاد بر مئونه باشد، بايد خمس آن را بپردازيد; امّا خمس دويست و چهل هزار تومان
كه مخمّس است، لازم نيست. 6/11/75