ترجمه تفسیر المیزان جلد 19

قبل از اين رسيدگى بايد بگوييم كه:

اسلام بين فال خوب و فال بد فرق گذاشته، دستور داده مردم همواره فال نيك بزنند، و از تطير يعنى فال بد زدن نهى كرده، و خود اين دستور شاهد بر همان است كه گفتيم اثرى كه در تفال و تطير مى‏بينيم مربوط به نفس صاحب آن است.

اما در باره تفال در رواياتش اين جمله از رسول خدا (ص) نقل شده كه فرموده:

" تفالوا بالخير تجدوه- همواره فال نيك بزنيد تا آن را بيابيد".

و نيز از آن بزرگوار نقل شده كه بسيار تفال مى‏زده، هم چنان كه در داستان حديبيه ديديم كه وقتى سهيل بن عمرو از طرف مشركين مكه آمد رسول خدا (ص) فرمود:

حالا ديگر امر بر شما سهل و آسان شد «1».

و نيز در داستان نامه نوشتنش به خسرو پرويز آمده كه وى را دعوت به اسلام كرد، و او نامه آن جناب را پاره كرد و در جواب نامه مشتى خاك براى آن حضرت فرستاد، حضرت همين عمل را به فال نيك گرفت و فرمود:

به زودى مسلمانان خاك او را مالك مى‏شوند «2» و اين گونه تفال‏ها را در بسيارى از مواقفش داشته.

و اما تطير و فال بد زدن را در بسيارى از موارد، قرآن كريم از امت‏هاى گذشته نقل كرده كه آن امت‏ها به پيامبر خود گفتند ما تو را شوم مى‏دانيم، و فال بد به تو مى‏زنيم و به همين جهت به تو ايمان نمى‏آوريم، و آن پيامبر در پاسخشان گفته كه:

تطير، حق را ناحق و باطل را حق نمى‏كند و كارها همه به دست خداى سبحان است، نه به دست فال، كه خودش مالك خودش نيست تا چه رسد به اينكه مالك غير خودش باشد و اختيار خير و شر و سعادت و شقاوت ديگران را در دست داشته باشد، از آن جمله فرموده:

" قالُوا إِنَّا تَطَيَّرْنا بِكُمْ لَئِنْ لَمْ تَنْتَهُوا لَنَرْجُمَنَّكُمْ وَ لَيَمَسَّنَّكُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِيمٌ قالُوا طائِرُكُمْ مَعَكُمْ" «3» يعنى آن چيزى كه شر را به سوى‏
شما مى‏كشاند با خود شما است نه با ما.

(1) بحار الانوار، ج 20، ص 333.

(2) بحار الانوار، ج 20، ص 381، ح 7.

(3) گفتند ما شما را به فال بد گرفته‏ايم، اگر دست از دعوت خود بر نداريد سنگسارتان مى‏كنيم، و به طور قطع از ما به شما عذابى دردناك خواهد رسيد. گفتند:
اين شئامت با خود شما است. سوره يس، آيه 18 و 19.