مراد از ايذاء بنى اسرائيل پيامبرشان موسى (عليه السلام) را و نهى مسلمانان از اينكه مانند آنها رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) را بيازارند - ترجمه تفسیر المیزان جلد 19

كلمه" بنيان" به معناى بناء، و كلمه" مرصوص" به معناى ساختمانى است كه با رصاص «1» محكم كارى شده، به طورى كه در مقابل عوامل انهدام، مقاوم باشد.

اين آيه شريفه جنبه تعليل را دارد- البته با دلالت التزامى- و توبيخ قبلى را تعليل مى‏كند. به اين بيان كه وقتى خداى تعالى از مقاتلان آن كسانى را دوست مى‏دارد كه چون كوه ايستادگى كنند، قهرا از مقاتلاتى كه وعده پايدارى مى‏دهند، ولى پايدارى نمى‏كنند و پا به فرار مى‏گذارند، خشمگين خواهد بود.

مراد از ايذاء بنى اسرائيل پيامبرشان موسى (عليه السلام) را و نهى مسلمانان از اينكه مانند آنها رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) را بيازارند

" وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ لِمَ تُؤْذُونَنِي وَ قَدْ تَعْلَمُونَ أَنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ ..."

اين آيه شريفه به طور اشاره مى‏فهماند كه بنى اسرائيل با لجاجت خود رسول خدا.

حضرت موسى را آزار داده بودند، تا جايى كه خداى تعالى به كيفر اين رفتارشان دلهايشان را منحرف ساخت. و اين خود نهيى است براى مؤمنين از اين كه رسول خدا (ص) را اذيت كنند، و كارشان بدانجا انجامد كه كار قوم موسى بدانجا كشيد، و دلهايشان منحرف گشت، هم چنان كه در آيه زير به طور صريح روى سخن به امت اسلام نموده، مى‏فرمايد:

" إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِيناً" «2».

و آيه مورد بحث بدان جهت كه نهيى الزامى در آن هست، در معناى آيه" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسى‏ فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قالُوا وَ كانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهاً يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِيداً" «3» مى‏باشد.

اين دو آيه از سوره احزاب كه در مقام تبرئه موسى (ع) است، دلالت دارد بر اينكه منظور از اذيت آن جناب به عملى كه خدا او را از آن عمل تبرئه نموده، نافرمانى خود بنى اسرائيل نسبت به دستورات وى، و بيرون شدن از اطاعت آن جناب نبوده، چون اگر اين طور بود معنا نداشت خدا آن جناب را تبرئه كند.

(1) رصاص سفيد قلع، و رصاص سياه سرب است.

(2) كسانى كه خدا و رسول را اذيت مى‏كنند، خداوند در دنيا و آخرت لعنتشان كرده، و عذابى خوار كننده برايشان تهيه نموده است. سوره احزاب، آيه 57.

(3) اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! چون كسانى مباشيد كه موسى را آزردند و خدا آن جناب را از آن تهمت كه به وى زدند تبرئه نمود، و او نزد خدا آبرومند بود. اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد از خدا پروا كنيد، و سخن سديد و سنجيده بگوييد. سوره احزاب، آيه 69 و 70.