دو روايت در ذيل جمله" قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً رَسُولًا ..." و در باره خلقت سماوات و ارضين - ترجمه تفسیر المیزان جلد 19

" أَنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ وَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحاطَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عِلْماً"- اين قسمت از آيه يكى از نتائج مترتب بر خلقت آسمانهاى هفتگانه و از زمين مثل آن را ذكر مى‏كند، و در آن خلقت و امر به خداى تعالى نسبت داده شده و مخصوص آن جناب شده است، و همين طور هم هست، چون هيچ متفكرى كه در مساله خلقت غور كند، در اين معنا شكى برايش باقى نمى‏ماند كه قدرت خداى تعالى شامل هر چيز و علمش محيط به هر چيز است، پس بر چنين كسى يعنى بر همه خردمندان مؤمن واجب است كه از مخالفت امر او بپرهيزند، چون سنت اين خداى قدير عليم بر اين جارى شده كه مطيعان اوامرش را پاداش، و اهل عتو و استكبار را مجازات فرمايد، هم چنان كه خودش در باره اين سنت فرموده:

" وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى‏ وَ هِيَ ظالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ" «1».

بحث روايتى

دو روايت در ذيل جمله" قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً رَسُولًا ..." و در باره خلقت سماوات و ارضين

در تفسير قمى در ذيل آيه شريفه" وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ"، آمده كه:

منظور از قريه اهل قريه است «2».

و در تفسير برهان از ابن بابويه نقل شده كه وى به سند خود از ريان بن صلت از حضرت رضا (ع) روايت كرده كه در گفتگويش با مامون فرموده:

منظور از ذكر، رسول خدا (ص)، و ما اهل آن جناب هستيم، و اين معنا در كتاب خدا هم آمده، آنجا كه در سوره طلاق فرموده:

" فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ الَّذِينَ آمَنُوا قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً رَسُولًا يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِ اللَّهِ مُبَيِّناتٍ" كه در آن منظور از ذكر را رسول خدا (ص) دانسته، پس ذكر، رسول خدا (ص) و ما اهل بيت او هستيم.

و در تفسير قمى است كه پدرم از حسين بن خالد از ابى الحسن رضا (ع) برايم حديث كرد كه وى گفت:

من به آن جناب عرضه داشتم:

مرا از معناى كلام خداى عز و جل آنجا كه مى‏فرمايد:

" وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُكِ" خبر بده، فرمود:

(1) و اين چنين است اخذ پروردگارت، وقتى كه اهل قريه‏اى را در حال ظلم گرفتار مى‏كند، كه اخذ او دردناك و شديد است. سوره هود، آيه 102.

(2) تفسير قمى، ج 2، ص 375.