توضيحى در باره اينكه يكى از سنن الهى به كمال رساندن همه موجودات است و انسان علاوه بر كمال تكوينى، با سنت تشريع به سوى كمال هدايت شده است‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 19

This is a Digital Library

With over 100,000 free electronic resource in Persian, Arabic and English

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 19

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

توضيحى در باره اينكه يكى از سنن الهى به كمال رساندن همه موجودات است و انسان علاوه بر كمال تكوينى، با سنت تشريع به سوى كمال هدايت شده است‏

" لِنَجْعَلَها لَكُمْ تَذْكِرَةً وَ تَعِيَها أُذُنٌ واعِيَةٌ" اين آيه بيان مى‏كند كه چرا ايشان را در كشتى‏هاى نجات سوار كرد، پس ضمير در" نجعلها" به كلمه" حمل" كه از جمله" حملناكم" استفاده مى‏شود برمى‏گردد، به اعتبار اينكه حمل مذكور رفتارى است از خدا با بشر، پس در حقيقت معناى جمله اين است كه اگر ما اين رفتار را با شما كرديم براى اين بود كه اين رفتار خود را تذكره‏اى- مايه تذكرى- براى شما قرار دهيم، تا از آن عبرت بگيريد، و اندرز شويد.

و كلمه" تعيها" از مصدر" وعى" است، و" وعى" به معناى ريختن چيزى در ظرف است، و مراد از" وعى اذن براى آن حمل" اين است كه:

مردم داستان حمل كشتى نوح را در گوش و هوش خود جاى دهند و از يادش نبرند، تا اثر و فايده‏اش كه همان تذكر و اندرز گرفتن است مترتب شود.

در اين آيه با هر دو جمله‏اش به هدايت ربوبى به هر دو نوعش يعنى" ارائه طريق" و" رساندن به مطلوب" اشاره شده است، توضيح اينكه يكى از سنت‏هاى عامه ربوبى كه در سراسر عالم جارى است اين است كه هر نوع از انواع موجودات را به كمال لايقش و آن هدف نهايى كه بر حسب وجود خاص به خودش متوجه آن است برسد، و به همين منظور آن موجود را به جهازات و ابزارى مجهز كرده كه او را در رسيدن بدان هدف كمك كند، هم چنان كه قرآن كريم فرمود:

" الَّذِي أَعْطى‏ كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‏" «1»، و نيز فرموده:

" الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَدى‏" «2»، كه توضيح آن در تفسير دو سوره طه و اعلى و غير آن دو گذشت.

انسان هم در اينكه استكمالى تكوينى و راهى به سوى كمال وجوديش دارد، مانند ساير انواع موجودات مادى است، كه همه به هدايت ربوبى به سوى كمال وجوديشان سوق داده مى‏شوند، چيزى كه هست انسان به هدايت ديگرى اختصاص يافته، و آن هدايت تشريعى است، آرى نفس انسانى استكمالى از طريق افعال اختيارى خود دارد، چون اين افعال اختيارى در اثر تكرار، اوصاف و حالات درونى در او پديد مى‏آورد، و در زندگى دنيائيش داراى ملكات و احوالى مى‏شود كه همين ملكات غايت و نتيجه زندگى او است، و با اين ملكات سرنوشت زندگى ابديش معين مى‏شود.

(1) پروردگار من كسى است كه هر چيزى را كه خلقتش داد هدايتش هم كرد. سوره طه، آيه 50.

(2) خدايى كه خلق كرد و تمام عيار و بى‏نقص خلق كرد، و اندازه‏گيرى نموده سپس هدايت كرد. سوره اعلى، آيه 2 و 3.

/ 676