ترجمه تفسیر المیزان جلد 19
لطفا منتظر باشید ...
و گويا آيه شريفه در اين مقام است كه اين معنا را بيان كند كه در انفاق در راه خدا
هر قدر بيشتر عجله شود نزد خدا محبوبتر و منزلت و اجرش بيشتر است، (و خلاصه آيه شريفه در مقام تربيت انسانها است، و مىخواهد توصيه كند عمل خير و از آن جمله انفاق را كه به خاطر اينكه خير است و مرضى خداست دوست بدارند، و در آن عجله كنند، و چون فرصت طلبانى كه صبر مىكنند تا وقتى پيروزى قطعى شد آن وقت دست به جيب مىكنند نباشند)، و گرنه اگر اين نكته در بين نبود، گفتن اينكه در حوادث گذشته و انفاق كنندگان دو طايفه بودند، آنها كه قبل از جنگ و فتح انفاق كردند اجر بيشترى دارند، تا آنهايى كه بعد از فتح انفاق كردند، مطلبى روشن بود، چون همه مىدانند كه اين آيات بعد از فتح مكه و جنگ محتملى كه مسلمانان اقدام به آن نمودند، و بعضى جنگها كه بعد از فتح مكه رخ داد نازل شده. " وَ كُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنى"- يعنى خداى تعالى وعده اجرى نيكو به هر دو طايفه داده، چه آنهايى كه قبل از فتح قتال و انفاق مىكنند، و چه آنهايى كه بعد از فتح انفاق و قتال مىكنند، هر چند كه طايفه اول اجر و درجهاى عظيمتر از طايفه دوم دارند، اين وعده مىخواهد طايفه دوم را كه دير جنبيدند دلخوش سازد، و بفرمايد:آنها نيز مشمول رحمت خدا مىشوند، و چنان نيست كه از آن محروم شوند، پس جاى آن نيست كه از رحمت خدا نوميد باشند، هر چند كه دير جنبيدند." وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ"- اين ذيل مربوط به همه مطالب گذشته است، و مىخواهد هم توبيخ قبلى را شدت بخشد، و هم برابر نبودن دو طايفه از انفاقگران و وعده حسناتى كه خدا به هر دو طايفه داده را تثبيت كند، ممكن هم هست تنها مربوط به جمله اخير يعنى جمله" وَ كُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنى" باشد، ولى تعلقش به همه مطالب گذشته فايده عمومىتر دارد." مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ" راغب مىگويد:آن مالى را كه آدمى به ديگرى مىدهد به شرط آنكه مثل آن را پس بدهد قرض مىنامند «1».ولى صاحب مجمع البيان مىگويد:معناى اصلى اين كلمه قطع است، و اگر عمل قرض گيرنده را هم قرض خواندهاند به اين مناسبت بوده كه او آن مال را از صاحبش- البته با اذن او- بريده، و شرط كرده كه عوض آن را به وى بدهد، و سپس در معناى مضاعفه گفته است:اين كلمه به معناى دو چندان و يا چند برابر هر چيز است، (مثلا عدد بيست مضاعف و چند برابر عدد چهار است) «2».