ترجمه تفسیر المیزان جلد 19

و در روايت حسن آمده كه فرمود:

اينها اهل بدرند از اهل بدر حذر
كن، اينها اهل بدرند، از اهل بدر حذر كن، اينها اهل بدرند، از اهل بدر حذر كن «1».

در حالى كه روايات وارده در داستان افك معارض آنند، چون در آن روايات آمده بعد از آنكه آيه شريفه در برائت عايشه نازل شد، رسول خدا (ص) يكى از تهمت زنندگان به عايشه، يعنى مسطح بن اثاثة، را حد زد و كيفر كرد، با اينكه اين مرد از سابقين اولين است، و از مهاجرين و از شركت كنندگان در جنگ بدر است، و اين روايات در صحيح بخارى و مسلم، و در روايات بى‏شمارى كه در تفسير آيات افك رسيده آمده است.

و ثانيا اينكه در اين حديث آمده كه خداى تعالى به اهل بدر فرموده" هر چه مى‏خواهيد بكنيد، كه من شما را آمرزيده‏ام" با هيچ منطقى درست در نمى‏آيد، چون از اين جمله فهميده مى‏شود كه اهل بدر هر گناهى كه بكنند آمرزيده‏اند و اين حرف مستلزم آن است كه اهل بدر هيچ تكليف و وظيفه‏اى دينى نداشته باشند، نه چيزى بر آنان واجب باشد، و نه چيزى حرام و نه مستحبّ و نه مكروه، براى اينكه وقتى مخالفت تكليف عقاب نداشته باشد، و انجام و ترك آن برابر باشد، تكليف معنا ندارد، و اصلا جمله مزبور صريح است در اينكه تمامى اعمال براى اهل بدر مباح است.

و لازمه اين حرف اين است كه آمرزش اهل بدر شامل همه گناهان حتى گناهانى كه عقل آنها را جز با توبه قابل عفو نمى‏داند بگردد، مانند بت‏پرستى، و رد بر خدا و رسول، و تكذيب رسالت رسول خدا (ص)، و افتراء بر خدا و رسول، و مسخره كردن دين و احكام ضرورى آن، و گناهانى ديگر مثل آن، همچون كشتن يك انسان بى‏گناه از روى ظلم و فساد در زمين، و تباه ساختن حرث و نسل، و مباح دانستن جان و عرض و مال مردم خواهيد گفت:

خداوند اهل بدر را از ارتكاب چنين گناهانى حفظ فرموده. در پاسخ مى‏گوييم بحث ما در باره فعليت اين گونه اعمال نبود تا بگويى اهل بدر چنين گناهانى مرتكب نشدند، و خدا آنان را از امثال آن گناهان حفظ كرده، بلكه در باره امكان آمرزش امثال اين گناهان در فرض ارتكاب است.

(1) الدر المنثور، ج 6، ص 204.