به اينكه چون قلبش به آنچه چشمش ديده بود معتقد شد، و اين معنا از دأب قرآن بعيد است، چون دأب قرآن همواره اين است كه:

خدا را شاهد و مصدق دعوت انبياء بگيرد، نه فؤاد و مثل آن را.

به خلاف اينكه ضمير در جمله" ما رأى" را به فؤاد برگردانيم، كه در اين صورت حاصل معنايش تصديق خدا خواهد بود فؤاد رسول خدا (ص) را در آنچه كه ديده، نه تصديق فؤاد رؤيت آن جناب را، و كلام هم بر طبق همان سياق سابقش كه از جمله" ما ضَلَّ صاحِبُكُمْ وَ ما غَوى‏ ... إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحى‏ ..." شروع مى‏شد جارى شده است، كه همواره خدا آن جناب را تصديق مى‏كرده است.

حال اگر بگويى:

خير، همين ادعا را قبول نداريم، براى اينكه در آيه بعدى براى اثبات صدق ادعاى آن جناب استدلال مى‏كند به رؤيت خود آن جناب، چه مانعى دارد كه در آيه مورد بحث هم استدلال كند به اعتقاد فؤادش.

در پاسخ مى‏گوييم:

در آيه بعدى احتجاجى در كار نيست و نمى‏خواهد صدق ادعاى آن جناب را اثبات كند، بلكه مى‏خواهد مشركين را در بگو مگو كردن ملامت كند، و بفرمايد:

در باره چيزى كه او مى‏گويد:

من به چشم خود ديده‏ام، و شما نمى‏توانيد ببينيد، چرا بگو مگو مى‏كنيد؟ آخر، ممارات و مجادله- كه همان بگو مگو كردن باشد- اگر كار درستى باشد در جايى درست است كه در مساله فكرى و نظرى باشد، و اما در مساله ديدنيها، جايى براى ممارات و بگو مگو نيست، و پيامبر (ص) دارد خبر مى‏دهد كه من آن را به عيان و با دو چشم خود ديدم، نه اينكه فكرم و عقلم چنين حكم كرد.

" أَ فَتُمارُونَهُ عَلى‏ ما يَرى‏" اين استفهام توبيخى است، و خطابش به مشركين است، و ضمير در آن به رسول خدا (ص) بر مى‏گردد و ممارات به معناى اصرار ورزيدن بر مجادله است.

و معناى آيه اين است كه:

آيا براى اين در جدال خود اصرار مى‏ورزيد كه آن جناب به خلاف آنچه ادعاى ديدنش را مى‏كند و از ديدنش به شما خبر مى‏دهد معتقد شود؟

مقصود از" نَزْلَةً أُخْرى‏" و رؤيت رسول خدا (صلّى الله عليه وآله وسلّم)، در آيه:
" وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرى‏"

" وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرى‏" كلمه" نزلة" به معناى يك دفعه نزول است، و معناى آن نزول واحد است، و اين آيه دلالت مى‏كند بر اينكه از اين آيه به بعد مى‏خواهد از يك نزول ديگر غير آن نزولى كه در آيات سابق حكايت شده بود خود خبر دهد.

و با در نظر داشتن اينكه مفسرين فاعل" رآه" را رسول خدا (ص)
دانسته و ضمير مفعولى در آن را به جبرئيل برگردانده‏اند، قهرا منظور از" نزلة" نازل شدن جبرئيل بر آن جناب خواهد بود، نازل شدنش براى اينكه آن جناب را به معراج ببرد.

و جمله" عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهى‏" ظرف براى رؤيت است، نه براى نازل شدن، و مراد از رؤيت هم رؤيت آن جناب است جبرئيل را به صورت اصليش.