مراد از امر و نزول آن بين آسمان‏ها و زمين در جمله:
" يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ ..."

و از ظاهر جمله" يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ"، بر مى‏آيد كه ضمير در آن به كلمه" سماوات" و" ارض" هر دو بر مى‏گردد، و منظور از كلمه" امر" همان امر الهى است كه آيه شريفه" إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ" «1» تفسيرش كرده، مى‏فرمايد امر خدا همان كلمه ايجاد است، و آن وقت منظور از تنزل امر بين آسمانها و زمين، شروع كردن به نزول از مصدر امر به طرف آسمانها است كه از يكى به سوى ديگرى نازل مى‏شود تا به عالم ارضى برسد، تا آنچه خداى عز و جل اراده كرده تكون يابد، چه اعيان موجودات و چه آثار و چه ارزاق و چه مرگ و زندگى و چه عزت و ذلت و چه غير اينها، هم چنان كه در جاى ديگر قرآن آمده:

" وَ أَوْحى‏ فِي كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها" «2»، و نيز فرموده:

" يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ" «3».

بعضى «4» از مفسرين گفته‏اند:

مراد از امر دستورات شرعى است، كه ملائكه وحى آنها را از آسمان به سوى رسول خدا (ص) وحى مى‏كنند، چون رسول خدا (ص) در زمين قرار داشت، ليكن اين مفسرين آيه را بدون هيچ دليلى تخصيص زده‏اند و كلمه" امر" را منحصر در أوامر تشريعى نموده‏اند، علاوه بر اين، ذيل آيه شريفه كه مى‏فرمايد:

" لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ ..." با اين تخصيص نمى‏سازد.

(1) فرمان نافذ خدا (در عالم) چنين است كه هر گاه اراده خلقت چيزى را بكند به محض اينكه بگويد باش، موجود مى‏شود. سوره يس، آيه 82.

(2) در هر آسمانى امر آن آسمان را وحى كرد. سوره حم سجده، آيه 12.

(3) از آسمان تا زمين تدبير امر مى‏كند، آن گاه به سوى آن عروج مى‏نمايد، در روزى كه مقدارش هزار سال از سالهايى است كه شما مى‏شماريد. سوره الم سجده، آيه 5.

(4) مجمع البيان، ج 10، ص 311.