ترجمه تفسیر المیزان جلد 15
لطفا منتظر باشید ...
" فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ، لا إِلهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ"- اين جمله اشاره است به همان برهان كه گفتيم بعث را اثبات و نفى آن را انكار مىكند، و اين برهان به صورت تنزيه خدا است از كار بيهوده، چون در اين تنزيه، خود را به چهار وصف ستوده: اول اينكه خدا فرمانرواى حقيقى عالم است دوم اينكه او حق است و باطل در او راه ندارد. سوم اينكه معبودى به غير او نيست. چهارم اينكه مدبر عرش كريم است.و چون فرمانرواى حقيقى است هر حكمى درباره هر چيزى براند چه ايجاد باشد و چه بر گرداندن، چه مرگ باشد و چه حيات و رزق، حكمش نافذ و امرش گذرا است. و چون حق است آنچه از او صادر مىشود و هر حكمى كه ميراند حق محض است، چون از حق محض غير از حق محض سر نمىزند و باطل و عبث در او راه ندارد.و چون ممكن بود كسى تصور كند با اين خدا، خدايى ديگر و داراى حكمى ديگر باشد، كه حكم او را باطل سازد، لذا خدا را به اينكه جز او معبودى نيست وصف كرد، و معبود به اين جهت مستحق عبادت است كه داراى ربوبيت است، و چون معبودى غير از او نيست، پس تنها رب عرش كريم هم او است،- و تنها مصدر احكام اين عالم او است- عرشى كه مجتمع همه ازمه امور است، و احكام و اوامر جارى در عالم همه از آنجا صادر مىشود.پس خلاصه كلام اين شد كه خداوند آن كسى است كه هر حكمى از او صادر مىشود، و هر چيزى كه از ناحيه او هستى مىگيرد، و او جز به حق حكم نمىراند، و غير از حق فعلى انجام نمىدهد. پس موجودات همه به سوى او بر گشت مىكنند، و به بقاى او باقيند، و گرنه عبث و باطل مىبودند، و عبث و بطلان در صنع او نيست و دليل اينكه خداى تعالى متصف به اين چهار صفت است اين است كه او اللَّه است، يعنى، موجود بالذات و ايجاد كننده ما سوى است." وَ مَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ لا بُرْهانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّما حِسابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الْكافِرُونَ" مراد از" خواندن الهى غير از خدا"، اين است كه با وجود خدا اله ديگرى بخوانند، نه اينكه هم خداى را بخوانند و هم الهى ديگر را، چون مشركين يا اكثر ايشان اصلا خداى را نمىخوانند، بلكه تنها شركايى را كه ادعا مىكنند مىخوانند، ممكن هم هست مراد از دعا، اثبات خداى ديگر باشد، چون خواندن خدايى غير از آفريدگار منفك از اثبات آن نيست.قيد" لا بُرْهانَ لَهُ بِهِ" قيدى است توضيحى براى خدايان ادعايى كه مىفهماند معبود
