معناى" انزال" و" تنزيل" و موارد استعمال آن دو در آيات قرآن كريم
كلمه" تنزيل" و كلمه" انزال" هر دو به يك معناست و آن فرود آوردن است، چيزى كه هست غالبا انزال را در مورد فرود آوردن به يك دفعه و تنزيل را در مورد فرود آوردن به تدريج، استعمال مىكنند و اصل نزول در اجسام به اين است كه جسمى از مكانى بلند به پايين آن مكان فرود آيد و در غير اجسام نيز به معنايى است كه مناسب با اين معنا باشد.و تنزيل خداى تعالى به اين است كه چيزى را كه نزدش مىباشد به موطن و عالم خلق و تقدير فرود آورد، چون همواره خود را در مقامى بلند دانسته و به اوصافى چون على و عظيم و كبير و متعال و رفيع الدرجات و قاهر فوق بندگان ستوده، در نتيجه وقتى او موجودى را ايجاد مىكند و به عالم خلق و تقدير در مىآورد و يا به عبارت ديگر از عالم غيب به عالم شهادت مىآورد، در حقيقت تنزيلى از ناحيه او محسوب مىشود.اين دو كلمه، يعنى تنزيل و انزال در كلام خداى تعالى به همين عنايت در اشيايى به كار رفته، مثلا درباره لباس فرموده:" يا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً يُوارِي سَوْآتِكُمْ"«1» و در باره چارپايان فرموده:" وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ" «2» و درباره آهن فرموده:" وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ" «3» و درباره مطلق خير فرموده:" ما يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ لَا الْمُشْرِكِينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْرٍ مِنْ رَبِّكُمْ" «4» و در مطلق موجودات فرموده:" وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ" «5».از جمله آياتى كه بر اعتبار اين معنا در خصوص قرآن دلالت مىكند آيه" إِنَّا جَعَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ وَ إِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ" است «6».و اگر در آيه مورد بحث تنزيل را به رب العالمين نسبت داده، براى اين بود كه دلالت(1) اى آدم زادگان، ما لباسى بر شما نازل كرديم كه عيبتان را بپوشاند. سوره اعراف، آيه 26.(2) و از چارپايان براى شما هشت جفت نازل كرديم. سوره زمر، آيه 6.(3) آهن را نازل كرديم كه در آن قدرتى بسيار است. سوره حديد، آيه 25.(4) كفار اهل كتاب و مشركين دوست نمىدارند كه چيزى از خير از ناحيه پروردگارتان بر شما نازل شود. سوره بقره، آيه 105.(5) هيچ چيز نيست مگر آنكه خزينههاى آن نزد ما است و ما آن را نازل نمىكنيم مگر به اندازهاى معين. سوره حجر، آيه 21.(6) ما اين كتاب را خواندنى و به زبان عربى كرديم، تا شايد شما تعقل كنيد و گر نه اين كتاب در ام الكتاب بود، كه در نزد ما مقامى بلند و فرزانه دارد. سوره زخرف، آيه 3 و 4.