نهى نمودن صالح (عليه السلام) قوم ثمود را از اطاعت امر مسرفان كه فساد مى‏كنند و اصلاح نمى‏كنند - ترجمه تفسیر المیزان جلد 15

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 15

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و معناى آيه اين است كه شما در اين نعمت‏هايى كه در سرزمينتان احاطه‏تان كرده مطلق العنان رها نمى‏شويد و چنين نيست كه از آنچه مى‏كنيد بازخواست نگرديد و از هر مؤاخذه الهى ايمن باشيد.

" فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ وَ زُرُوعٍ وَ نَخْلٍ طَلْعُها هَضِيمٌ" اين جمله همان بيان تفصيلى است كه گفتيم براى جمله" فى ما هاهنا" ذكر مى‏كند و اگر بعد از ذكر جنات، نخل را كه باز يكى از مصاديق جنات است ذكر فرمود، به خاطر اهتمامى است كه عرب به اين درخت دارد و كلمه" طلع" در نخل به منزله گرد گل در ساير درختان است و كلمه" هضيم"- به طورى كه گفته‏اند «1»- به معناى درختان تو در هم و سر بهم كشيده است.

" وَ تَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً فارِهِينَ" راغب در مفردات گفته: كلمه" فره" به فتحه فاء و كسره راء- صفت مشبهه و به معناى شهوت‏پرست است و آيه" وَ تَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً فارِهِينَ" يعنى حاذقين (استادانه). و بعضى ديگر گفته‏اند: فارهين يعنى شهوت‏پرستان «2».

و بنا به نظريه او اين آيه شريفه در مقام بيان نعمت خواهد بود و بنا به آن معناى ديگر در مقام انكار شهوت رانى و طغيان و سرمستى و عياشى آنان است. و به هر حال چه به آن معنا و چه به اين معنا آيه شريفه در سياق استفهام است.

" فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُونِ" اين جمله تفريع بر انكار قبلى است، كه گفتيم در معناى نفى است.

نهى نمودن صالح (عليه السلام) قوم ثمود را از اطاعت امر مسرفان كه فساد مى‏كنند و اصلاح نمى‏كنند

" وَ لا تُطِيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفِينَ الَّذِينَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَ لا يُصْلِحُونَ" ظاهرا مراد از" امر مسرفان" امر در مقابل نهى است، به قرينه اينكه از اطاعت آن نهى فرموده، هر چند بعضى از مفسرين احتمال داده‏اند كه به معناى شان باشد. بنا بر اين مراد از اطاعت امر آنان تقليد عاميانه و پيروى كوركورانه ايشان، در اعمال و روش زندگى است، آن روشى كه آنان سلوكش را دوست مى‏دارند.

و مراد از مسرفين چه اينكه كلمه آمر به آن معنا باشد و چه به اين معنا، اشراف و بزرگانى هستند كه ديگران آنان را پيروى مى‏كنند خطابى هم كه در آيه است (اطاعت مكنيد) به عموم تابعين ايشان است كه آنها هستند كه صالح (ع) اميد داشت از

(1) روح المعانى، ج 19، ص 112.

(2) مفردات راغب، ماده" فره".

/ 583