توضيح اين تعبير از وقوع قيامت كه فرمود:" يَوْمَ تَشَقَّقُ السَّماءُ بِالْغَمامِ ..." - ترجمه تفسیر المیزان جلد 15

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 15

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

كفار بعد از آنكه شرك و جرم را اختيار كردند، لا بد آن را بهتر از ايمان و عمل صالح دانستند و لازمه آن آتش در آخرت است پس براى آن دو خيريت و حسن اثبات كردند، در نتيجه در مقابلشان گفته مى‏شود: بهشت و آنچه در آن است بهتر و نيكوتر از كفر و جرم است، پس بر ايشان لازم است كه بهشت را بر آتش برگزينند و خلاصه به ايشان گفته مى‏شود به فرض هم كه طرز فكر شما صحيح باشد، و در كفر و جرم خيريتى باشد باز بايد از آن دو دست برداريد، زيرا ايمان و عمل صالح بهتر از آن دو است، پس على اى حال در اشتباهيد، بعضى «1» ديگر گفته‏اند تفضيل (بهترى) در اينگونه موارد از باب تهكم (مسخره و استهزاء) است.

توضيح اين تعبير از وقوع قيامت كه فرمود:" يَوْمَ تَشَقَّقُ السَّماءُ بِالْغَمامِ ..."

" وَ يَوْمَ تَشَقَّقُ السَّماءُ بِالْغَمامِ وَ نُزِّلَ الْمَلائِكَةُ تَنْزِيلًا" ظاهرا ظرف" يوم" به خاطر فعلى تقديرى منصوب شده باشد، و معنا اين باشد كه به ياد آر روزى را كه چنين و چنان مى‏شود، چون كفار روز قيامت نيز ملائكه را مى‏بينند، و مراد از اين روز، روز قيامت است، به دليل اينكه فرموده" الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ لِلرَّحْمنِ" بعضى از مفسرين در متعلق ظرف مذكور وجوه ديگرى ذكر كرده‏اند كه فايده‏اى در نقل آنها نديديم.

كلمه" تشقق" در اصل" تتشقق" و از باب تفعل، از ماده" شق" بوده، كه به معناى قطع است و تشقق به معناى باز شدن است، و" غمام" نام ابر است، و اگر ابر را غمام خوانده‏اند، براى اين است كه آفتاب را مى‏پوشاند، زيرا غمام از ماده غم كه به معناى پرده است، مى‏باشد.

و حرف" باء" در كلمه" بالغمام" يا براى ملابست است، و آيه را چنين معنا مى‏دهد كه:" آسمان باز مى‏شود در حالى كه متلبس به ابر است يعنى آسمانى ابرى است" و يا به معناى" عن" است، و آيه را چنين معنا مى‏دهد كه آسمان از ابر باز مى‏شود، يعنى از طرف ابر پاره مى‏شود و يا با خود ابر.

و هر چه باشد ظاهر آيه اين است كه روز قيامت آسمان شكافته مى‏شود، و ابرهايى هم كه روى آن را پوشانده نيز باز مى‏شود، و ملائكه كه ساكنان آسمانند نازل مى‏شوند، و كفار ايشان را مى‏بينند، پس آيه قريب المعنا با آيه" وَ انْشَقَّتِ السَّماءُ فَهِيَ يَوْمَئِذٍ واهِيَةٌ وَ الْمَلَكُ عَلى‏ أَرْجائِها" «2» مى‏شود.

و بعيد نيست كه اين طرز سخن كنايه باشد از پاره شدن پرده‏هاى جهلى، و بروز عالم آسمان- يعنى عالم غيب-، و بروز سكان آن، كه همان ملائكه هستند، و نازل شدن ملائكه به‏

(1) روح المعانى، ج 19، ص 9.

(2) آسمان شكافته شد پس آن در امروز سست است و فرشته بر كناره‏هاى آن است. سوره الحاقه، آيات، 16 و 17.

/ 583