ترجمه تفسیر المیزان جلد 15

باز بر خدا افتراى بزرگى زده است، زيرا خداى تعالى مى‏فرمايد:" قُلْ لا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ- بگو در آسمانها و زمين كسى غيب نمى‏داند جز خدا" «1».

مؤلف: در متن روايت اشكالاتى است كه آدمى را نسبت به آن بدبين مى‏كند، اما آيات رؤيت كه مى‏فرمايد چشم‏ها خدا را نمى‏بيند، رؤيت حسى را نفى مى‏كند، نه رؤيت قلبى را و اين قسم رؤيت غير از ايمان است كه به معناى اعتقاد مى‏باشد و ما در چند مورد مناسب پيرامون آن مفصل بحث كرده‏ايم.

و اما آيه" يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ..." در تفسيرش گفتيم كه منظور از آن ابلاغ عامه آيات و دستورات خدا نيست، بلكه در مورد خاصى نازل شده و بر فرض هم كه عموميش بدانيم تازه دلالت مى‏كند بر اينكه آنچه بر آن جناب به عنوان پيام و رسالت نازل شده بايد ابلاغش كند، نه هر چيزى را، چون ممكن است به آن جناب چيزى نازل شود كه دانستن آن مختص به خود آن جناب باشد و از ديگران كتمان كند.

و اما اينكه فرمود:" قُلْ لا يَعْلَمُ ..." كه هيچ كس در زمين و آسمانها غيب نمى‏داند، اين آيه مانند ساير آيات كه غيب را مختص به خدا مى‏داند بيش از اين دلالت ندارد كه علم غيب ذاتا مختص خداى تعالى است و اما خدا اين علم را به كسى تعليم مى‏كند يا نمى‏كند آيات از آن ساكت است، بلكه آيات ديگر دلالت دارد بر اينكه خدا علم غيب را به بعضى افراد تعليم مى‏كند، مانند آيه" عالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلى‏ غَيْبِهِ أَحَداً إِلَّا مَنِ ارْتَضى‏ مِنْ رَسُولٍ" «2».

و نيز خود خداى تعالى پاره‏اى از خبرهاى غيبى را از مسيح (ع) حكايت كرده و فرموده:" وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ" «3». و پر واضح است كه اگر كسى بگويد:

رسول خدا (ص) مردم را از فردايشان خبر مى‏داد، هرگز نمى‏گويد كه اين علم را پيغمبر از خود داشته و خدا به او تعليم نكرده است.

و از سوى ديگر اخبار متواتره- هر چند متفرق و متنوع است- از طريق شيعه و سنى وارد شده، كه آن جناب از بسيارى حوادث آينده خبر مى‏داده است.

(1) الدر المنثور، ج 5، ص 114.

(2) داناى غيب، كه غيب خود را بر كسى اظهار نمى‏كند، مگر بعضى از رسولان كه خود او را بپسندد، سوره جن، آيه 27- 26.

(3) من خبر مى‏دهم شما را به آنچه مى‏خوريد و آنچه در خانه‏ها ذخيره مى‏كنيد. سوره آل عمران، آيه 49.