1ـ مرورى بر مطالب پيشين
پيرو بحث «تبيين نظريه سياسى اسلام» از ديدگاه منابع اسلام; يعنى، قرآن و سنّت و عقل گفتيم كه اسلامدرباره امور گوناگون اجتماعى و به طور كلى امور دنيوى نظراتى دارد و اين خود فرع آن است كه دين در
امور دنيا دخالت داشته باشد و عرض كرديم كه روش بحث با افراد مختلف كه در اين زمينه ها حرف و سخنى
دارند متفاوت است:با كسانى كه مشتركات اعتقادى زيادى با ما دارند به گونه اى بايد صحبت كرد و با
مخالفين به گونه ديگر بايد بحث كرد و اشاره داشتم كه بحث كردن با رقيب، جهت اقناع او، گاهى بر اساس
اصول برهانى است و گاهى به روش جدلى و ما در اين بحثها بايد از هر دو شيوه استفاده كنيم و نيز اشاره
داشتيم كه اسلام درباره سياست، نظريه و ديدگاه مشخصى دارد و بايد اين نظريه را شناخت و آن را به كار
بست و يكى از اركان انقلاب ما همين مسأله بود كه اسلام در مسائل سياسى دخالت دارد و لذا اين انقلاب به
نام انقلاب اسلامى ناميده شده.همچنين گفتيم كه در دفاع از نظريه سياسى اسلام و وجود بُعد سياسى براى
اسلام ممكن است ما با دو دسته روبرو شويم: دسته اول كسانى كه ممكن است اسلام را قبول نداشته باشند و
يا اين كه حتى معتقد به هيچ دينى نباشند. در پاسخ به اين دسته نبايد از روش نقلى و از آيات و روايات
سود جوييم، بلكه بايد روش عقلى را در نظر گيريم و ابتدا به اثبات اسلام بپردازيم و ثابت كنيم كه خدا،
دين، قيامت و پيامبرى هست; مسلماً بحث با اين دسته كه با اصل دين و اسلام بيگانه اند، اعتقادىِ صِرف
خواهد بود.دسته دوم كسانى كه به اسلام اعتقاد دارند، يا اگر هم به اسلام اعتقاد ندارند از زبان مسلمانان سخن مى
گويند و چنين ادّعا مى كنند كه اسلام مسلمانان با سياست بيگانه است و نسبت به آن نظرى ندارد. در برابر
اين دسته، ما بايد به بررسى و ارائه اسلامى بپردازيم كه معتقَد مسلمانان هست و بنگريم كه آن اسلام
نظريه سياسى دارد يا نه.بى شك در مواجهه با اين دسته نبايد ما از متد و روش عقلىِ صِرف مدد جوييم،
بلكه در پى كشف ديدگاه اسلام راجع به سياست بايد به مبانى اسلام روى آوريم كه زيربنا و ساختار اسلام
را تشكيل مى دهند .سپس با بهره جويى از منابع دينى; يعنى، كتاب و سنّت و گزينش روش نقلى ثابت كنيم كه
طبق قرآن، سنّت و سيره عملى رسول خدا و نيز سخنان و سيره اهل بيت عصمت و طهارت(عليهم السلام)اسلام چه
نظرى راجع به سياست دارد و آيا سيره و روش بزرگان دين بر دخالت در امور سياسى بوده، يا نه.