لطفا منتظر باشید ...
كه ما به عنوان مسلمان خواست خداوند را معيار اعتبار قانون مى دانيم و معتقديم كه هرچه را خداوند به
آن دستور داد، قانون تلقى مى شود و معتبر است.البته ديدگاه اخير براى كسانى قابل قبول است كه معتقد
به دين و خداوند باشند.(در بررسى و نقد نظريّات فوق ما از تجزيه و تحليل علمى گسترده و آكادميك صرف نظر مى كنيم و به ارائه
نقد و بررسى متناسب با فهم و درك عموم بسنده مى كنيم.)
3ـ اشكال بر نظريه اول
در نظريه اول بيان شد كه اعتبار قانون به رعايت عدالت است. در اينجا يك سؤال اساسى مطرح است كه بسيارىاز دانشمندان بزرگ جهان نيز به آن پرداخته اند و براى بررسى و پاسخ به آن سؤال كتابهايى تدوين كرده
اند و سؤال اين است كه اساساً عدالت چيست و چگونه تحقق پيدا مى كند؟با توجه به اين كه مفهوم عدالت
براى همه روشن است، اين سؤال در حدّى گسترده در برابر نظريه پردازان سياسى و حقوقى قرار گرفته و آنها
را به خود مشغول ساخته است، اين از آن روست كه برداشت ها از عدالت متفاوت است.آيا اگر همه مردم به طور يكسان از ثروت هاى جامعه استفاده كنند، عدالت برقرار مى شود يا خير؟يعنى
اگر يك نظام سياسى مقدمات و تمهيداتى را فراهم سازد كه همه مردم، در سطحى برابر، از مسكن، لباس و
وسيله نقليه بهره مند شوند، عدالت برقرار مى گردد و در غير اين صورت ظلم حاكم است؟چنين گرايشى در
مكتب ماركسيسم مطرح گشت كه سرانجام به پيدايش نظريه كمونيسم انجاميد و طراحان آن نظريه حداقل در
شعارهايشان مطرح ساختند كه ما در صدديم تا شرايط و زمينه هاى جامعه بى طبقه را فراهم آوريم. در آن
جامعه، هر كسى به اندازه توانش كار مى كند و به اندازه نيازش استفاده مى برد .سپس دريافتند كه در عمل
نمى توان به اين خواست دست يافت، چون گرايش فوق با چالشهايى مواجه گشت كه از جمله آنها تعارض عدالت
با آزادى بود. از اين رو، آنها با تنزل و تجديد نظر در شعارهاى خود به حكومت سوسياليستى رضايت دادند.گرچه در عين حال حكومت كمونيستى را به عنوان يك ايده آل مطرح مى كردند.وقتى ماركس ديد به اكثريّت مردم ، بخصوص طبقه كارگر و كشاورز، ظلم مى شود، گفت بايد از اين بى عدالتى
و ظلمها جلوگيرى و به سمتى حركت كنيم كه همه از حقوقى برابر و يكسان برخوردار شوند; يعنى، حركت به سوى
جامعه بى طبقه «تراز نوين» برخوردار از مساوات كامل و ايده ال و بهشت زمينى.سپس كسانى كه داراى
گرايشهاى اسلامى و التقاطى بودند، يك پسوند اسلامى به آن اضافه كردند و گفتند:«تراز نوين توحيدى».حال بايد ديد كه آيا عدالت به اين است كه همه مردم يكسان و برابر باشند؟در مقابل، برخى معتقدند كه عدالت اين است كه هر كس به اندازه تلاش خود از دستاوردهاى جامعه بهره مند
شود; يعنى، اگر كسى كارى انجام داد، بايد در حدّى كه كارش ارزش دارد مزد و پاداش دريافت كند. پس اگر
كسى تنبلى كرد و كارى نكرد، نبايد به اندازه ديگران بهره ببرد و از منافع اجتماعى در اختيارش نهاد تا
مساوات كامل ايجاد شود، به اين تصور كه عدالت تحقق يابد.وقتى عدالت ايجاد مى شود كه كسانى كه كار مى
كنند، مزد كار خود را دريافت كنند و اگر كسى با تلاش و توليد خود ارزش اضافى ايجاد كند و از نتيجه اش
برخوردار نشود، در حق او ظلم شده است.
4ـ برترى قوانين اسلام
بى ترديد دو تفسير فوق از عدالت ـ كه از باب نمونه عرض شد ـ كاملاً با يكديگر اختلاف دارند و در عملناسازگارند و به هر حال چنين مى نُمايد كه با احكام و عقايد الهى و توحيدى تلائم و سازش ندارند و آنها
را بر نمى تابند. به عنوان نمونه، ما در اسلام يك سلسله احكامى داريم كه بر طبق مبانى اعتقادى
خودمان، بهترين و سودمندترين احكام براى جامعه و مسلماً مطابق عدالت است; اما اين احكام براى بسيارى
از مردم دنيا قابل قبول نيست و آنها را عادلانه نمى دانند.براى مثال، در قوانين اسلامى در موارد
بسيارى بين ارث زن و مرد فرق گذاشته شده است، گرچه در برخى موارد نيز ارث آن دو مساوى است.
