لطفا منتظر باشید ...
4ـ صبغه ارزشى اعمال و رفتار دنيوى
وقتى ما زندگى دنيا را پيوسته با زندگى آخرت ديديم و معتقد شديم كه مجموعه رفتارها و اعمال انسان درتكامل و يا انحطاط انسان نقش دارند و رفتارهاى ما مى تواند در كمال نهايى و سعادت ابدى ما تأثير
گذارد، رنگ ارزشى به خود مى گيرد و به دينْ حق مى دهيم كه درباره آنها قضاوت كند.به زبان ساده دين
حلال و حرامِ افعال ما را بيان مى كند، نه كيفيّت انجام آنها را; دين مى گويد خوردن برخى از غذاها
حرام و گناه است، مثلاً خوردن گوشت خوك و نوشيدن مسكرات حرام است. اما بيان نحوه درست كردن شراب و
پروراندن خوك كار دين نيست.اين كه دين خوردن گوشت خوك را حرام كرده، از آن روست كه در راستاى تكامل
دينى نيست و اساساً احكام ايجابى و سلبى دين به جهت اثرات مثبت و منفى اى است كه متعلّقات احكام براى
سعادت و آخرت انسان در پى دارند و براى بيان وجه ارزشى رفتارهاست.به ديگر سخن، مسير انسان در طريق تكامل از نقطه اى به سوى بى نهايت آغاز مى گردد و آنچه براى تكامل ما
مفيد است و جهتش رو به بالا و خداوند است و زمينه را براى رشد معنوى انسان فراهم مى كند، برحسب درجاتى
كه دارد يا واجب است و يا مستحب و در درجه آخر مباح است; و آنچه در راستاى سقوط انسان قرار مى گيرد و
باعث مى گردد انسان از كمال واقعى خويش و از خداوند دور بماند حرام است و در درجه پايين تر مكروه است.پس دين نمى گويد چه غذايى بخوريد يا چگونه غذا تهيه كنيد و چگونه خانه بسازيد، اما مى گويد در زمين
غصبى خانه نسازيد و يا خانه را چنان نسازيد كه مشرف به خانه ديگران شود، تا بر ناموس آنها اشراف
داشته باشيد و نيز مى گويد با پول حلال خانه بسازيد نه با پول ربا; در واقع دين كيفيّت ارزشى تهيه
خانه را براى ما بيان مىكند.همچنين ما را دعوت مى كند كه از غذايى استفاده كنيم كه در رشد انسانى و
معنوى ما مؤثر باشد و از غذاهاى حرام و مشروبات الكلى و مواد مخدر كه به سود ما نيست دورى گزينيم:«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الاَْنْصَابُ وَ
الاَْزْلاَمُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ
لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ. إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ
وَ الْبَغْضَاءَ فِى الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ وَ يَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِاللَّهِ ...» [1]اى كسانى كه ايمان آورده ايد، شراب، قمار، بتها و ازلام (= نوعى بخت آزمايى) پليد و عمل شيطان است، از
آنها دورى كنيد تا رستگار شويد. شيطان مى خواهد به وسيله شراب و قمار، در ميان شما عداوت و كينه ايجاد
كند و شما را از ياد خدا باز دارد.پس حلال و حرام دين براى تبيين وجه ارزشى رفتارهاست كه آيا آنها ارزش مثبت دارند و يا منفى، و آيا در
سعادت ما تأثير دارند و مسير حركت ما به سوى خداوند را هموار مى كنند و يا موجب شقاوت و غلطيدن در
ورطه هلاكت مى گردند. كوتاه سخن اين كه وراى نتيجه دنيوى رفتارها، دين به آن رويه از رفتارها نظر
دارد كه موجب بهشتى شدن و يا جهنمى شدن مى شود.
[1]ـ مائده/ 90 ـ 91.
