4ـ ضرورت و خاستگاه قدرت - نظریه سیاسی اسلام نسخه متنی

This is a Digital Library

With over 100,000 free electronic resource in Persian, Arabic and English

نظریه سیاسی اسلام - نسخه متنی

محمد تقی مصباح

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

4ـ ضرورت و خاستگاه قدرت

براى اين كه قانون بدون متولّى نماند و تعطيل نگردد و براى اين كه جلوى تخلّفات گرفته شود و براى اين
كه جلوى توطئه و حركت بر عليه امنيّت جامعه گرفته شود و براى اين كه جلوى هجوم دشمنان خارجى به كشور و
جامعه اسلامى سد شود، بايد دولتى برخوردار از قوّه قهريه و توان كافى تشكيل گردد كه به رتق و فتق
امور و اجراى قوانين و صيانت از باورها و ارزشها و حفظ امنيّت داخلى و خارجى جامعه بپردازد.

به همين
دليل است كه در فلسفه سياست «مفهوم قدرت» يك مفهوم محورى است و حتّى كسانى «سياست» را به «علم قدرت»
تعريف كرده اند. حال كه ضرورت وجود دولت و قوّه مجريه ثابت گرديد و نيز بيان شد كه دولت بايد از
اقتدار و قدرت برخوردار باشد، اين سؤال پيش روى ما قرار مى گيرد كه منشأ قدرت چيست و بر چه اساسى
افرادى از قدرت و اقتدار كافى، جهت مقابله با تخلّفات و اجرا و ضمانت قوانين، برخوردار مى گردند؟

در
اين زمينه، بحثهايى پردامنه، فنّى و تخصّصى در فلسفه سياست صورت گرفته است و ما براى رعايت حال
شنوندگان، آن مباحث را با زبان ساده و روان بيان مى كنيم.

همواره در جامعه انسانى، افرادى بر اثر عواملى چون ضعف عقل، ابتلاى به جنون آنى، اثرپذيرى از تربيت
فاسد، و مانند آنها دست به جنايت مى زنند. جايى را به آتش مى كشند، با سلاح سرد و يا گرم به انسان بى
گناهى حمله مى كنند.

مرتكب جناياتى مى شوند كه بحمداللّه، در كشور اسلامى ما كم اتفاق مى افتد، اما
آمار آنها در پيشرفته ترين كشورهاى غربى و اروپايى فراوان است; چنانكه منابع موثّق اعلان كردند كه
در پايتخت يكى از آن كشورها در هر دقيقه چندين قتل اتفاق مى افتد و يا در پايتخت كشور ديگرى در هر سى
ثانيه يك قتل اتّفاق مى افتد. اين آمار از سوى مطبوعات رسمى آن كشورها اعلان مى شود.

ولى وقتى در گوشه
و كنار كشور شصت ميليونى ما قتل و جنايتى اتفاق مى افتد، تعجّب مى كنيم كه چرا در كشور اسلامى چنين
جناياتى اتّفاق مى افتد! حال براى مقابله و برخورد با اين جنايات بايد نهادى برخوردار از قدرت
فيزيكى و مادّى وجود داشته باشد.

وقتى به انسان بى گناهى ستم مى شود، تجاوز به عُنف صورت مى گيرد و يا
دزدى و سرقت انجام مى پذيرد، بايد عدّه اى با تكيه بر قدرت جسمانى و فيزيكى و ابزار و وسايل لازم با
اين جنايت ها برخورد كنند و متولّى اجرا و ضمانت قوانين گردند.

پس شرط اوّل براى امكان ضمانت و اجراى قوانين و برخورد با متخلّفان برخوردارى از نيرو و قدرت فيزيكى
و مادّى و حتّى نيروى جسمانى است. گرچه با پيشرفت علمى و صنعتى، وسائل و ابزار و اسلحه هاى پيشرفته در
اختيار مجريان قوانين قرار گرفته و حتّى دستگاههاى الكترونيكى براى مجازات مجرمان اختراع شده است،
اما نيروهاى عمل كننده بايد از قدرت جسمانى و بدنى كافى نيز برخوردار باشند.

با توجه به اين ضرورت
است كه همه حكومت هاى كوچك و بزرگ، پيشرفته و غير پيشرفته، براى مقابله با جنايات و حفظ امنيّت داخلى
از نيروى انتظامى برخوردارند و كميّت و كيفيت و نوع ابزار و سلاحهايى كه در اختيار آن نيرو قرار مى
گيرد، متناسب با نوع و ساختار حكومتى است كه آن نيرو را به كار مى گيرد.

توضيح اين كه هر چه حكومتى كم
حجم تر و كمتر توسعه يافته باشد، از نيروهاى كمتر و تجهيزات ساده ترى برخوردار است و هر چه حكومت
گسترده تر، پيچيده تر و توسعه يافته تر باشد، از نيروى انتظامى گسترده تر و از سلاحها، ابزار و
تجهيزات قوى تر و پيشرفته ترى بهره مند است.

بنابر اين، وجود دستگاههاى انتظامى در هر كشورى و برخوردارى آنها از امكانات و تجهيزات مختلف، دليل
بر اين واقعيت است كه بدون برخوردارى حكومت از قدرت قاهره عملاً اجراى قوانين تحقّق نخواهد يافت.

بايد در جامعه قوّه قهريه وجود داشته باشد تا افراد مجرم و خيانت پيشه از آن حساب ببرند و وجود آن
نيرو، برانگيزاننده عامل روانى ترس و وحشت در متخلّفان باشد تا دست به جرم و جنايت نزنند يا اگر كسى
دست به جنايت زد، او را مجازات كنند.

همچنين براى حفظ امنيّت مرزها و دفاع در برابر دشمنان خارجى ضرورت وجود نيروى توانمند و بازدارنده و
برخوردار از تجهيزات و امكانات كافى براى مقابله با دشمن، به خوبى احساس مى شود كه در ساختار دولت ها
اين وظيفه را به عهده ارتش و نيروهاى نظامى قرار داده اند تا از مرزهاى كشور دفاع كنند.

/ 331