خطبه 229-در بيان پيشامدها - شرح نهج البلاغه نسخه متنی

خطبه 229-در بيان پيشامدها

از سخنان آن حضرت عليه السلام كه اختصاص به وقايعى دارد كه پس از او واقع مى شود.

[شماره اين خطبه در مصادر نهج البلاغه 185 و در ترجمه نهج البلاغه 187 است، اين خطبه را ابوالحسن مدائنى در كتاب «صفين» خود آورده است و مى گويد: على عليه السلام پس از جنگ نهروان خطبه يى ايراد كرد و ضمن آن چنين فرمود. بعضى از الفاظ مدائنى با اين خطبه تفاوت دارد و از اين خطبه هم افزون تر است، در آخر خطبه، مدائنى مى گويد: مردى از بصريان به مردى از كوفيان كه كنارش نشسته بود، گفت: گواهى مى دهم كه على دروغگوست و بر خدا و رسولش دروغ مى بندد، مرد كوفى گفت: از كجا مى گويى و چه مى دانى؟ گويد: به خدا سوگند هنوز على (ع) از منبر فرونيامده بود كه آن مرد فلج شد و او را به خانه اش بردند و همان شب درگذشت. به ج 2، ص 479، مصادر نهج البلاغه مراجعه فرماييد. م.
]

(در اين خطبه كه با عبارت «الا بابى و امى هم من عده اسماوهم فى السماء معروفه و فى الارض مجهوله» «هان! پدر و مادرم فداى ايشان باد كه از آن شمارند كه نامهايشان در آسمان شناخته شده است و در زمين مجهولند» شروع مى شود، ابن ابى الحديد چنين آورده است):

اماميه مى گويند منظور از آن شمار ائمه يازده گانه از فرزندان على عليه السلام است و ديگران مى گويند مقصود ابدال هستند كه اولياى خدا بر روى زمين مى باشند و ما ضمن مباحث گذشته در مورد قطب و ابدال به حد كافى توضيح داديم.

اينكه على عليه السلام مى گويد: «نامهاى ايشان در آسمان معروف است» يعنى فرشتگان معصوم ايشان را مى شناسند و خداوند متعال نامهاى آنان را به فرشتگان آموخته است. «و در زمين در نظر بيشتر مردم نامهاى ايشان پوشيده است»، يعنى بدان سبب كه گمراهى بر بيشتر بشر چيره است. ابن ابى الحديد سپس پاره يى از الفاظ و جملات را شرح داده و براى آن مثل هاى پسنديده آورده است.