داشت كه در ركاب رسول خدا(ص) در نبردها شركت مىجستند. روز اُحد كه فرا رسيد خواستند پدر خويش را از
شركت در جنگ باز دارند و بدو گفتند: خداوند تو را معذور ساخته است.وى نزد رسول خدا(ص) آمد و عرض كرد:فرزندانم مىخواهند مرا از حضور در خدمت شما و شركت در جنگ باز دارند، به خدا سوگند من مىخواهم با
همين پاى لنگ رهسپار بهشت گردم. رسول اكرم(ص) فرمود:خداوند تو را معذور ساخته و جهاد بر تو واجب نيست
و به فرزندان آن مرد فرمود:او را باز نداريد، شايد خداوند شهادت را روزى او گردانده باشد. از اين رو
وى همراه پيامبر در جنگ شركت كرد و به شهادت رسيد.مثال ديگرى كه مانند آن فراوان به چشم مىخورد ماجراى زنى از بنى دينار است كه همسر و برادر و پدرش
با رسول خدا(ص) در اين نبرد به شهادت رسيدند. وقتى خبر شهادت عزيزان او را به وى دادند، گفت:رسول
خدا(ص) در چه حال است؟گفتند:حالشان خوباست و بحمدالله همان گونه است كه تو دوست دارى.آن زن گفت:حضرت را به من نشان دهيد تا وى را ببينم. حضرت را به او نشان دادند، تا آن بزرگوار را ديد عرضه داشت:اىرسول خدا(ص) هر مصيبتى در برابر نعمت سلامت شما كوچك و آسان است.مسلمانان صدر اسلام با چنين ايمان و فداكارى به پيروزى دست يافته و امپراتورى خويش را در دهها سال
بنيان نهادند و رهبرى جهان را برعهده گرفته و از حقّ و عدالت پشتيبانى كردند.
روحيه بالا
مسلمانان با حزن و اندوهِ شكستى كه پس از پيروزى متحمّل شدند، به مدينه باز گشتند، از اين رو وحىالهى نازل شد و مسلمانان را دلدارى و تسلّى داد و روحيه آنان را تقويت كرد و از تأثير شكست آنان كاست.خداوند اين چنين مؤمنين را مخاطب قرار داد:وَلا تَهِنُوا وَلا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ * إِنْ
يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ القَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَتِلْكَ الأَيّامُ نُداوِلُها
بَيْنَ النّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ
وَاللَّهُ لا يُحِبُّ الظّالِمِينَ؛
(9)در جهاد و مبارزه، به سستى و ضعف نگراييد و از شكستى كه متحمل شديد و كشتههايى كه داديد اندوهگين
مباشيد؛ زيرا شما مورد حمايت خدا و ايمان خويش هستيد. شما ازآنها برتريد و سرانجام بر آنها پيروز
خواهيد شد. اگر شما مجروح و كشته را داديد، كافران نيز مانند آن را در روز بدر چشيدند.خداوند براى
امتحان و آزمايش مؤمنين صحنههاى پيروزى را هر روز به كام كسى مىگرداند و گروهى را با شهادت در راه
خود عزّت و سربلندى مىبخشد. خداى متعال كسانى را كه با نافرمانى دستورات او به خود ظلم روا داشتند
دوست ندارد.قرآن، به راز اين شكست، كه آزمايش و امتحانِ قدرتِ ايمانِ مسلمانان به واسطه دشوارى جنگ بود اشاره
فرموده است تا مؤمن حقيقى از غير حقيقى باز شناخته شود:وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَمْحَقَ الكافِرِينَ * أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ
تَدْخُلُوا الجَنَّةَ وَلَمّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَيَعْلَمَ
الصّابِرِينَ؛(10)و براى اينكه اهل ايمان را از هر عيب و نقصى پاك و كامل نمايد و كافران را محو و نابود سازد. آيا گمان
كرديد وارد بهشت مىشويد و خداوند مقام كسانى از شما را كه در سختىها مقاومت كند و صبر پيشه سازد،
بر همه معلوم مىگرداند.و نيز خداوند براى مسلمانان بيان فرمود مانند شكستى كه نصيب آنها شد، در بين ياران پيامبران گذشته
نيز وجود داشته است.