نكتهها
ميانهروى در زندگى
از جالبترين رهنمودهاى قرآن براى ساختار امتى يكپارچه و سالم، فراخوانى آن به ميانهروى درزندگى و جلوگيرى از اسراف و ناسپاسى است و اين معنا در سخن هود(ع) به چشم مىخورد: «أَتَبْنُونَ
بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ * وَتَتَّخِذُونَ مَصانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ».هود
پيامبر به قوم خود مىگويد:چرا در بناى كاخهاى سربه فلك كشيده در جاهاى بلند اسراف مىكنيد؟آيا
با اين كار مىخواهيد ثروتمندى خود را به رخ بكشيد كه گويى شما در زمين جاودان خواهيد ماند!
هود(ع) قوم خود را بر بناى ساختمانهاى مجلّل نكوهش مىكرد.آنان خانههاى خود را براى سكونت و
آسودگى خويش بنا ننهادند، كه اگر اين گونه عمل كرده بودند، آن حضرت كارشان را نكوهش نمىكرد، بلكه
براى فخر و مباهات و خودخواهى دست به اين كارها مىزدند و اين كار، بيهوده و اسراف و ناپسند بود.آنان با انجام دادنِ اين كارها آرزو داشتند در زمين جاودان بمانند، با اينكه زندگى جاودانه محال،
و لذتهاى دنيا زودگذر است.حضرت صالح(ع) همچنين قوم خود را به نعمتهايى كه خداوند بدانها عنايت كرده بود، توجه داد؛ مانند
مهارتى كه در تراشيدن خانهها از دل كوه بدانها عطا كرده بود و آنها را بر كفران و ناسپاسى بدين
نعمتها سرزنش مىكرد و مىگفت:چرا در آن خانهها از وجود اين نعمتها در مسير غرور و خودپسندى
بهرهجسته و به خوشگذرانى و ناسپاسى مىپردازيد؟خداوند تمام اين معناى جالب را در يك كلمه
«فارهين» بيان فرموده است:أَتُتْرَكُونَ فِى ما ههُنا آمِنِينَ * فِى جَنّاتٍ وَعُيُونٍ * وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُها
هَضِيمٌ * وَتَنْحِتُونَ مِنَ الجِبالِ بُيُوتاً فارِهِينَ(1)
* فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِآيا تصور مىكنيد در اين دنيا آسوده خاطر به حال خود رها خواهيد شد و در اين باغ و بستانها و چشمه
ساران و كشتزارها و نخلها و شكوفههاى زيبايش براى هميشه زنده خواهيد ماند و در خانههايى كه از
كوه مىتراشيد با آسودگى زندگى مىكنيد؟پس از خدا بترسيد و مرا فرمان بريد.امروزه در عصر ما چه بسيارند افرادى كه براى كارهاى بيهوده و خودنمايى و فخر و مباهات، چنين
خانههايى بنا مىكنند و چقدر مال و دارايى در دست اين اسرافگران، تباه مىگردد و تا چه اندازه
جامعه نيازمند متصديانى است كه اسرافكاران را از تصرّف در اموالشان باز دارد و مانع اسراف و تبذير
آنها گردند.ملّت از آن كاخ مجلّل و سر به فلك كشيده چه سودى مىبرد كه ميليونها تومان هزينه آن شده
تا فردى سرمايهدار از سكونت در آن بهرهمند شود، در حالى كه پيرامون او هزاران كارگر و زحمتكش
وجود دارد كه نه نانِ خوردن دارند و نه سرپناهى براى زندگى!آيا نمىسزد كه چنين سرمايهدارى در خانهاى متوسط زندگى كند و اين دارايىهاى كلان را پسانداز
نموده و آنها را در مسير رشد و شكوفايى كشاورزى و صنعت و نيازمندىهاى شديد مردم قرار دهد؟اسلام، الهامگر اين مفهوم اجتماعى عادلانه، در دل پيروان خود است تا جامعه اسلامى براساس عدالت
اجتماعى بنا گردد و رهبران آن در برابر هر فرد و يا گروهى كه اموال مردم را در خدمت عياشىها و
بيهودهكارىها و لذايذ مادى خويش به كار مىگيرد، به شدت برخورد نمايند.