گوشه‏هايى از آثار و بركات مجاهدت در اين باب - مبانی نظری تزکیه جلد 1

گوشه‏هايى از آثار و بركات مجاهدت در اين باب

براى تذكر سالكان طريق به گوشه‏هاى از آثار و بركات مجاهدت در اين باب اشاره مى‏كنيم.

1- «قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم: اشربوا و كلوا فى أنصاف البطون فانه جزء من النبوة»(جامع السعادات، ج 2، ص 7). يعنى «رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: كم بياشاميد و كم بخوريد كه اين امر، جزئى از نبوت است».

تعمق در اين بيان به عهده شما باشد، و آنچه در مرحله اول از آن فهميده مى‏شود، اين حقيقت است كه كم خورى و سبك بودن معده در همه اوقات، زمينه را براى عروج قلب و صعود انسان آماده مى‏كند، و به عبارت ديگر، يكى از شرايط صعود الى الله است و براى سالك يك ضرورت مى‏باشد. كم خورى، قلب انسان را براى يافتن و چشيدن آنچه بايد بيابد و بچشد، آماده مى‏كند و به آن حيات و ذوق مى‏بخشد، و حركت عبودى را معنى دار و پر ثمر مى‏گرداند.

(دفتر دوم مثنوى)

2- «قال عيسى عليه السلام: أجيعوا أكبادكم و أعروا أجسادكم لعل قلوبكم‏ترى الله عز و جل» (جامع السعادات، ج 2، ص 7) يعنى «حضرت عيسى عليه السلام فرمود: شمكهاى خود را گرسنه، و اجساد خويش را برهنه بداريد، شايد دلهاى شما خداى عزوجل را ببيند».

از اين بيان هم چنين مى‏فهميم كه در كشف حجب ازقلب، و ورود آن به موطن خود، گرسنگى نقش خاصى دارد.

(دفتر دوم مثنوى)

3- «قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم: قلة الطعام هى العبادة» (جامع السعادات، ج 2، ص 7) يعنى «رسول الله فرمود: كم خورى در حقيقت ،عبادت است».

از اين گفتار با تعبير خاصى كه دارد، اين حقيقت استفاده مى‏شود كه سالك صادق، و طالب مخلص، اگر قلت طعام را مراعات كند، در حال سير و عبوديت است. و اين، نكته‏اى است بسيار دقيق كه فهم و درك آن، احتياج به تدبر دارد. قلب سالك و روح او آنوقت از غذا و شراب حقيقى خود بهره‏مند مى‏گردد، و با بهره‏مند شدن از آنها به سير و حركت بسوى حضرت مقصود ادامه مى‏دهد كه از غذاى بدن و از طعام جسمانى جدا گردد و به آن سو اقبال كند. هر چه اين جدايى و كناره‏گيرى بيشتر و كاملتر باشد، بهره‏مند شدن از طعام و شراب اصلى نيز بيشتر و كاملتر و سير بسوى حضرت مقصود، سريع‏تر و جامع‏تر خواهد بود. لذا وقتى روزه مى‏گيرد، طعام و شراب باطنى بيشتر مى‏شود و در ضيافت جناب او قرار مى‏گيرد، و حركت عبودى مخصوص و سير بالاترى دارد.

(دفتر سوم مثنوى)

نكته مهم ديگرى كه در اين بين هست و بايد در نظر سالك باشد، اين است كه مجاهدت در اين باب، يعنى