ه - زمينه اجابت - مبانی نظری تزکیه جلد 1

ه - زمينه اجابت

از جمله امورى كه بهتر است سالك به منظور جلب رضاى حق، و قبول شدن استغفار انجام دهد، انفاق قبل از شروع به استغفار است.

با اين عمل از يك طرف در تزكيه باطن خود قدمى برداشته، و از طرف ديگر رضاى پروردگار متعال را به دست آورده است كه هر دو جهت زمينه را براى به اجابت رسيدن استغفار آماده مى‏كند. به بيان ديگر:

استغفار كننده كه طالب غفران ربوبى مى‏باشد، به دو چيز نياز دارد. اول: اجابت طلب از جانب خداى متعال و افاضه غفران. دوم: صلاحيت پذيرش از جانب خود و قبول غفران.

انفاق فى سبيل الله از يك سو به لحاظ اينكه موجب رضاى خدا مى‏گردد، زمينه را آماده مى‏كند براى اجابت طلب از جانب خدا، و از سوى ديگر به لحاظ اينكه باطن را تا حدودى از حب دنيا پاك مى‏سازد، زمينه باطن را آماده مى‏كند براى پذيرش غفران و قبول آن.

اشارات قرآنى و روايى به اين معنى هدايت مى‏كند، به شرط اينكه اشارتها را بيابيم و رموز را بفهميم.

از باب مثال: در آيه 103 سوره توبه خطاب به رسول اكرم صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد:

«خذ من أموالهم صدقة تطهرهم و تزكيهم بها وصل عليهم ان صلاتك سكن لهم و الله سميع عليم».

يعنى: «اى پيامبر، از اموال مؤمنان صدقاتى اخذ كن، تا بدين وسيله آنان را از تيرگى حب دنيا و تعلقات آن پاك و پاكيزه سازى، و بر آنان دعا و طلب رحمت كن، دعاى تو موجب آرامش آنهاست، و خدا سميع و عليم است».

حضرتش را امر مى‏كند اول از آنها صدقات را بگيرد، و از اين راه نفوس آنها را تطهير و تزكيه كند، و سپس براى آنها از پروردگار متعال طلب خير و درخواست رحمت كند.

ارباب بصيرت را به تدبر در آيه شريفه، و دقت در نكات و دقايق آن توصيه مى‏كنيم.

اين، نمونه‏اى از اشارتهاى قرآنى بود. از آوردن موارد ديگر صرف نظر مى‏كنيم و به عهده اهل آن مى‏گذاريم.

و اينك اشارتى از روايات:

معاوية بن عمار از امام صادق صلوات الله عليه نقل مى‏كند كه فرمود:

«كان أبى اذا طلب الحاجة طلبها عند زوال الشمس، فاذا أراد ذلك قدم شيئاً فتصدق به وشم شيئاً من طيب و راح الى المسجد و دعا فى حاجته بما شاء الله». [1] يعنى: «پدرم - امام باقر سلام الله عليه - هر وقت از خدا حاجتى را مى‏خواست، در وقت زوال آفتاب مى‏خواست. هنگامى كه اراده اين امر مى‏كرد، چيزى قبلاً انفاق مى‏كرد، و بوى خوشى استشمام مى‏نمود، و به طرف مسجد مى‏رفت، و در خصوص حاجت خويش آنچه مى‏خواست دعا مى‏كرد».

روايت در خصوص همه حوايج، و همه درخواستها و دعاهاست، چه طلب

[1]. اصول كافى، ط ج، ج 2، ص 477.