مانند . همتا . نوع . قسم . يكى از چهار عمل اصلى حساب ، تضعيف يكى از دو عدد به عدد ديگر .
ضَرب
زدن . (وخذ بيدك ضغثا فاضرب به ...) (ص:44) . (واهجروهن فى المضاجع واضربوهنّ) . (نساء:34)آوردن مثل ، كه آن نيز از اقسام زدن است . (الم تر كيف ضرب الله مثلا كلمة طيّبة كشجرة طيّبة) .(ابراهيم:24)مسافرت كردن وطىّ طريق نمودن . (يا ايها الذين آمنوا اذا ضربتم فى سبيل الله فتبيّنوا) . (نساء:94)وبه طور كلى اين كلمه در موارد مختلف استعمالى كه دارد به زبان فارسى در همان مورد زدن بكار مى رود :خيمه زدن . راه زدن وامثال آن .
هوو ، همسر شوهر ، دو زن يك مرد را هر يك از آن دو ضره است مر ديگرى را . ج: ضرائر . (منتهى الارب)وجه تسميه هَوو به ضرّة اين است كه هر يك از آن زنان ، ديگرى را به سوگند وغيرت (غير زدائى) زيان مىرساند . (مجمع البحرين)
ضَرَر
زيان زدن ، مقابل سود رسانيدن . زيان ، ضد سود . سختى وبدحالى . كمبودى كه بر چيزى وارد شود . ج: اضرار .(لايستوى القاعدون من المؤمنين غير اولى الضرر والمجاهدون سبيل الله باموالهم ...) ; هرگز آن مؤمنانكه از جهاد بازنشسته اند ـ جز آنان كه دردمند ومعذورند ـ با آنان كه جان ومال خويش را در راه خدا فدامى كنند يكسان نخواهند بود . (نساء:95)(ومن ينقلب على عقبيه فلن يضرّ الله شيئاً) ; آنان كه به قهقرى عقبگرد مى كنند ، كمترين زيانى به خدانمى رسانند . (آل عمران : 144)اميرالمؤمنين (ع) : «ان الله سبحانه خلق الخلق حين خلقهم غنياً عن طاعتهم آمناً من معصيتهم ، لانهلاتضرّه معصية من عصاه ولاتنفعه طاعة من اطاعه» ; خداوند سبحان آن روز كه آفرينش را خلعت وجودپوشانيد ، خود از طاعت آنان بى نياز واز نافرمانيشان ايمن بود ، چه حضرتش را عصيان نافرمان زيان نزندوفرمانبردارى فرمانبران سود نرساند . (نهج:خطبه193)ضرر را در فقه اسلام ، احكامى خاصّ مى باشد كه ضمن ابواب گوناگون اين علم به نحوى گسترده محلّ بحثوكلام ومَحَطّ نقض وابرام است ومى توان آن را به طور كلّى وبه نحو اجمال به دو قسم : ضرر به غير وضرربه نفس ، واز نظر حكم شرعى به تكليفى ووضعى تقسيم نمود .چه در كتاب وسنت به نهى از آن ويا نفى آن در شريعت تصريح گرديده است .امّا از كتاب ، ذيل واژه «ضرار» گذشت . واما سنت :
«روايات مربوطه»
1 ـ حديث معروف نزد شيعه وسنّى ، كه رسول خدا (ص) در مناسبات مختلف فرمود: «لا ضرَرَ ولا ضِرارَ» يا «لاضرر ولا ضرار فى الاسلام» يا «لا ضرر ولا ضرار على مؤمن» (وسائل: 18/32 ، 36/14) «لا ضرر ولا ضرار» . (منلايحضره الفقيه: 3/76 ، 3/233 ، 4/334) . «لا ضرر ولا ضِرار فى الاسلام ، اى لايضرّ الرجل اخاه فينقصه شيئاً