«نماز در مناطق قطبى» - معارف و معاریف نسخه متنی

«نماز در مناطق قطبى»

ثعلبى در تفسير خود ضمن حديثى در امر دجّال از حضرت رسول (ص) روايت مى كند كه دوران دجّال چهل روز است و در اين مدت كوتاه همه روى زمين را سير مى كند و به جاهائى مى رود كه يك روزش به اندازه يك سال يا يك ماه يا يك هفته است و به جاهائى مى رود كه روزش كمتر از يك روز (متعارف) مى باشد و آخرين روز او آنقدر كوتاه است كه اگر كسى اول طلوع خورشيد به دروازه آن شهر كه آخرين شهر مسير او است وارد شود هنگام غروب از دروازه ديگر آن بيرون رود. به حضرت عرض شد: در اينگونه مناطق كه روزهايش فوق العاده بلند يا فوق العاده كوتاه است چگونه بايد نماز خواند؟ فرمود: در آنجا بايد روزهاى متعارف را معيار قرار داد.

(بحار: 34/366)

قُطب الدين رازى

محمد بن محمد بن ابى جعفر و مكنى به قطب الدين و قطب المحققين از اكابر علماى نامى اسلامى است و در كلمات بزرگان به علامه رازى و سلطان المحققين موصوف است. اصل او از ورامين از مضافات رى بوده است و به همين جهت به رازى شهرت يافت.

او از شاگردان مبرز علامه حلى است و قواعد علامه را به خط خود استنساخ كرد و علامه در پشت همان نسخه به سال 713 ق در قصبه ورامين براى او اجازه نوشت. وفات او در دوازده ذى قعده سال 776 ق اتفاق افتاد و در مقبره صالحيه دمشق دفن شد، سپس آن را به موضعى ديگر نقل كردند.

او راست:

1 ـ بحر الاصداف و اين كتاب حاشيه و شرح تفسير كشاف است.

2 ـ تحرير القواعد المنطقيه در شرح شمسيه است و به شرح شمسيه مشهور است و بارها در ايران و غير ايران چاپ شده است.

3 ـ تحفة الاشراف فى شرح الكشاف. اين كتاب در چند مجلد و بزرگتر از بحرالاصداف است.

4 ـ تحقيق معنى التصور و التصديق اين كتاب در تونس چاپ شده و نسخه اى از آن با شرح محمد بن زاهد هروى در كتابخانه خديويه مصر موجود است.

5 ـ تقسيم العلم.

6 ـ حاشيه قواعد علامه. اين كتاب را حواشى قطبيه گويند.

7 ـ شرح الاشارات.

8 ـ شرح مطالع كه كتاب مطالع الانوار قاضى سراج الدين ارموى را در منطق و كلام براى غياث الدين وزير شرح كرد. و نام اصلى اين شرح لوامع الاسرار فى شرح مطالع الانوار است. قسمت منطق آن بارها در ايران و غيره چاپ شده است.

9 ـ المحاكمات بين شرحى الاشارات كه محاكمه مابين دو شرح اشارات فخر رازى و خواجه نصيرالدين طوسى است. (قاموس الاعلام تركى و طبقات الشافعيه ج 6 و ريحانة الادب: 3/304)

قُطب الدين راوندى

سعيد بن هبة الله بن حسن مكنى به ابومحسن يا ابوالحسين از علما و محدثان و مفسران بزرگ شيعه است. وى از شيخ طبرسى و عمادالدين طبرى و سيد مرتضى وسيد مجتبى رازى و پدر خواجه نصير طوسى و جمعى ديگر روايت كرده و از مشايخ ابن شهر آشوب و شيخ منتخب الدين است.

او راست:

1 ـ آيات الاحكام كه به نوشته مؤلف الذريعه موافق آنچه از رياض العلماء نقل شده همان فقه القرآن است وبه نوشته امل الآمل غير آن است و به هر حال قطب راوندى نخستين كس است كه به شرح و تفسير آيات الاحكام پرداخته است.

2 ـ احكام الاحكام.

3 ـ الاختلافات الواقعة بين الشيخ المفيد و السيد المرتضى فى بعض المسائل الكلاميه.

در اين كتاب از نود و پنج مسئله اخلاقى ياد كرده است.

4 ـ اسباب النزول و اين كتاب از مآخذ و مدارك بحارالانوار است.

5 ـ الاعراب (الاغراب) فى الاعراب.

6 ـ ام القرآن.

7 ـ الانجاز فى شرح الايجاز.