مطبوخ . رسيده . ناضج . يانع . نضيج . مقابل خام و نارسيده .
پدر
مردى كه از او ديگرى بوجود آمده است. والِد، اب. پدر در طبقه اول ارث است و فريضه او سدس (يك ششم) است، اگر وارث ديگرى جز او در اين طبقه نباشد همه مال را وارث مى شود، اگر وارث پدر باشد و مادر، مال را سه قسمت مى كنند:دو قسمت پدر و يك قسمت مادر، مگر اين كه ميّت دو برادر يا چهار خواهر يا يك برادر و دو خواهر پدرى يا پدر و مادرى داشته باشد كه در اين صورت هر چند برادران و خواهران ارث نمى برند زيرا آنها در طبقه دوم اند ولى سهم مادر به يك ششم تقليل مى يابد و بقيه مال همه از آن پدر مى شود.اگر وارث ميت ، فقط پدر و مادر و يك دختر باشد، چنانچه برادران و خواهران فوق الذكر وجود نداشته باشند مال ، پنج قسمت مى شود، پدر و مادر هر يك، يك قسمت و بقيه را دختر مى برد، و اگر برادران يا خواهران مزبور وجود داشته باشند مال را شش قسمت مى كنند، پدر و مادر هر كدام يك قسمت، دختر سه قسمت، يك قسمت باقى مانده را چهار قسمت مى كنند، سه قسمت از آن دختر و يك قسمت آن ، از آن پدر است.اگر وارث ميت ، پدر ومادر (يا پدر تنها) بود و يك يا چند پسر، خواه دختر نيز باشد يا نباشد، پدر ومادر هر يك، يك ششم مال مى برند و بقيه مال از آن فرزندان است.پدر ، واجب النفقه فرزند است كه در صورت نياز بر فرزند واجب است هزينه او را تأمين كند.پدر به جرم اين كه فرزندش را به ناحق كشته باشد قصاص نمى شود، بلكه به ديه اكتفا مى شود.
«رواياتى در باره پدر»
از حضرت رسول (ص) نقل است كه فرمود: «انا و علىّ (ع) أَبَوَا هذه الامة ...» من و على دو پدر اين امتيم و حق ما بر آنها از حق پدر و مادر ظاهريشان عظيم تر است زيرا اگر ما را اطاعت كنند آنها را از آتش نجات دهيم و به سراى آرامش رسانيم و از بردگى نجات دهيم و به بهترين آزادى رسانيم. (بحار: 36/8) حسين بن علاء گويد: به امام صادق (ع) عرض كردم: پدر تا چه مقدار از مال فرزندش مى تواند بهره بردارى كند؟ فرمود: «به اندازه نياز هزينه اش به هنگام ضرورت و بدون اينكه اسراف كند». عرض كردم: پس گفتار پيغمبر (ص) به آن شخص كه پدر خويش را به نزد حضرت آورده بود و به وى فرمود: «تو و مالت از آن پدرت مى باشيد» چه مى شود؟! فرمود: «آن شخص پدر خود را به نزد پيغمبر (ص) آورده بود و مى گفت: يا رسول الله !اين پدرم ارثى را كه از مادرم به من مى رسيده از ميان برده و به من نداده. و پدر در جواب گفت: آن مال را به مصرف تو و خودم رسانده ام . و در آن موقع پدر تهى دست شده بود، تو فكر مى كنى ـ در چنين شرائط پيغمبر «ص» ـ پدرى را به خاطر فرزندش به زندان برد؟! در اين حال بود كه پيغمبر (ص) به آن مرد فرمود: تو و مالت از آن پدرت مى باشيد». (بحار: 103/74)
«نيكى و مهربانى به پدر و مادر»
(و اذ اخذنا ميثاق بنى اسرائيل لاتعبدون الاّ الله و بالوالدين احسانا...) ; و ياد آوريد هنگامى را كه از بنى اسرائيل عهد گرفتيم كه جز خداى را نپرستيد و درباره پدر و مادر و خويشان و يتيمان و مستمندان نيكى كنيد ... (بقره:83) . (و قضى ربك ألاّ تعبدوا إلاّ ايّاه و بالوالدين احسانا...); خداى تو فرمان قطعى صادر نموده كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد و چنانچه آن دو يا يكى از آنها پير و سالخورده شوند زنهار كلمه اى كه مايه رنجش آنها بود حتى اگر به گفتن «اف» باشد به آنها مگوى و كمترين آزار به آنها مرسان و محترمانه با آنها سخن بگوى . (اسراء:22) از امام كاظم (ع) روايت است كه يكى از پيغمبر (ص) پرسيد: حق پدر بر فرزند چيست؟ فرمود: «اينكه او را به