حج در شريعت اسلام از اهم فرائض و از ضروريات و اركان اسلام، و بر هر مكلف مستطيع در عمر يك بار واجب عينى، و منكر آن در حكم كافر است. چنانكه در قرآن كريم آمده: (و لله على الناس حِجّ البيت من استطاع اليه سبيلا و من كفر فان الله غنى عن العالمين)خداى راست بر مردمان حج خانه، آنكس كه توان آن را داشته باشد و بدان راه يابد و هر كه منكر آن گردد (تنها خود را زيان زده كه) خداوند از طاعت مخلوقين بى نياز است. (آل عمران: 97) امام باقر (ع) فرمود: «بنى الاسلام على خمس: على الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج و الولاية ...» يعنى اسلام بر پنج پايه بنا شده است: نماز و زكاة و روزه و حج و ولايت (زمامدارى)... (كافى: 2 / 18) امام صادق (ع): اگر احيانا حج تعطيل شود بر امام مسلمين است كه جمعى مسلمانان را بالاجبار بحج اعزام دارد. (بحار: 47 / 371) وجوب حج فورى است، به اجماع فرقه اماميه، و مذهب ابو حنيفه و ابو يوسف و مالك و احمد حنبل از عامه.شافعى گفته: اگر عزم انجام حج در سال بعد داشته باشد تاخير گناه نيست.بهر حال از نظر شيعه وجوب آن فورى و تاخير آن گناه كبيره است. (الروضة البهية:1/ 205 و الموسوعة الفقهية:17/24)
«فضيلت حج»
نصوص شرعيه در فضيلت حج و عظمت ثواب آن بنزد حضرت پروردگار، از قرآن كريم و سنت متواتره در كتب فريقين: سنى و شيعه، فراوان و متواتر است، از جمله خداوند سبحان ميفرمايد: (و اذّن فى الناس بالحج يأتوك رجالا و على كل ضامر يأتين من كل فجّ عميق * ليشهدوا منافع لهم و يذكروا اسم الله فى ايام معلومات على ما رزقهم من بهيمة الانعام...) . (حج:27 ـ 28) رسول الله (ص): «من حج لله فلم يرفث و لم يفسق رجع كيوم ولدته امه» . (صحيح بخارى، فتح البارى: 3 / 382 ط سلفية، مسلم: 2 / 983) امام صادق (ع): موقعى كه رسول خدا(ص) از موقف بازميگشت مردى بيابانى را در ابطح ملاقات نمود، عرض كرد:يا رسول الله! من بعزم حج از جايگاهم بيرون شدم، ولى در راه بمانعى برخوردم كه مرا از رسيدن باعمال بازداشت، من مردى ثروتمندم، بفرما چه كارى بكنم كه مرا بثواب حج برساند؟ حضرت نگاهى بكوه ابو قبيس نمود و فرمود: اگر هموزن اين كوه زر سرخ در راه خدا انفاق نمائى به آن ثواب كه حاجيان بدان دست يافته دست نخواهى يافت. سپس فرمود: چون حاج عزم سفر حج كند و جهت اين سفر بار و بنه ببندد هر نوبت كه يكى از وسائل سفر بردارد يا بزمين نهد خداى تعالى ثواب ده حسنه به وى دهد و ده گناه او را ببخشايد و جاى او را در بهشت، ده درجه بالا برد.امام موسى بن جعفر (ع) فرمود: هرآنكس بحج رود و خانه را طواف كند و دو ركعت نماز طواف ادا نمايد خداوند هفتاد هزار حسنه برايش بنويسد و هفتاد هزار گناه از او محو سازد و در هفتاد هزار حاجت وى را يارى دهد و ثواب آزاد نمودن هفتاد بنده در نامه عملش ثبت فرمايد.از امام هادى (ع) روايت شده:اگر كسى وصيت به حج كرده بايستى از جائى كه مرده از او نيابت كنند.