«ماههاى رومى» - معارف و معاریف نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

معارف و معاریف - نسخه متنی

مصطفی حسینی دشتی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اقتضا مى كند. منازل را جز اين مى توان دانست. (هوالذى جعل الشمس ضياء و القمر نورا)(يونس:5). يعنى او خداوندى است كه خورشيد را رخشان و ماه را تابان قرار داد.

اهل لغت فرق بين ضياء و نور را چنين گفته اند كه ضياء روشنائى است كه در ذات شىء باشد مانند چراغ، و نور روشنائى كه مكتسب از شىء ديگر باشد مانند ديوار كه به تابش خورشيد بر آن روشن گردد.

ماه را عرب تا سه شب و به نقلى تا گاهى كه دائره نبسته باشد هلال گويند چه عربها به ديدن ماه در آغاز آن هلهله مى كرده اند، و در اوقات ديگر قمر گويند جز چهاردهم كه آن را بدر نامند چه در آن شب در طلوع خود بر غروب خورشيد مبادرت كند و پيشى گيرد.

از حضرت جواد روايت شده كه چون ماه نو درآيد در روز اول آن دو ركعت نماز بخوان كه در ركعت اول پس از حمد سى مرتبه سوره توحيد و در ركعت دوم بعد از حمد سى بار سوره قدر بخوان و پس از نماز به مقدار ممكن صدقه بده كه چون بدين دستور عمل كنى سلامتى آن ماه را خريده باشى. در حديث آمده كه مسافرت در روز سوم و چهارم و بيست و يكم و بيست و پنجم هر ماه كراهت دارد. (بحار: 58 و 59)

ماه

يك قسمت از دوازده قسمت سال كه به عربى شهر گويند. (انّ عدّة الشهور عندالله اثنا عشر شهرا فى كتاب الله يوم خلق السماوات و الارض منها اربعة حرم ...)شمار ماهها نزد خداوند دوازده است در كتاب خدا از روزى كه آسمان و زمين بيافريد كه چهار ماه از آنها حرام است پس در آن چهار ماه به خود ستم مكنيد (كه حرمت آنها را مرعى نداريد)... (توبه:36).

ماههاى عربى كه دوازده اند عبارتند از: محرم، صفر، ربيع الاول، ربيع الثانى، جمادى الاول، جمادى الثانى، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذيقعده، ذيحجه. و چهار ماه آن حرام است و آنها ذيقعده و ذيحجه و محرم و رجب مى باشد كه در جاهليت اين چهار را حرمت مى نهادند و در اين ماهها دست از جنگ و جدال مى كشيدند تا جائى كه اگر يكى قاتل پدر خود را مى ديد حتى سخن تندى هم به وى نمى گفت، اسلام نيز اين سنت را تأييد نمود.

«ماههاى رومى»

يا ماههاى اسكندرى كه گويند در عهد اسكندر ذوالقرنين كه بر هفت اقليم استيلا يافت بنيان گذارى شده عبارتند از: تشرين اول، تشرين آخر، كانون اول، كانون آخر، شباط، آذار، نيسان، ايار، حزيران، تموز، آب، ايلول. و مبدأ سال آنان اول تشرين اول است و زمانش نزديك به هنگامى است كه خورشيد در اواسط ميزان با اندكى تقديم و تأخير قرار مى گيرد. چهار ماه آن يعنى تشرين آخر و نيسان و حزيران و ايلول سى روزى و شباط بيست و هشت روزى و باقى سى و يك روزى است.

عبدالله بن سنان گويد: از امام صادق (ع) شنيدم فرمود: زوال خورشيد در نيمه حزيران هنگامى باشد كه سايه نيم قدم (قدم يك هفتم اندام انسان است) شده باشد و در نيمه تموز يك قدم و در نيمه آب دو قدم و نيم و در نيمه ايلول سه قدم و نيم و در نيمه تشرين اول پنج قدم و نيم و در نيمه تشرين آخر هفت و نيم و در نيمه كانون اول نه و نيم و در نيمه كانون آخر هفت و نيم و در نيمه شباط پنج و نيم و در نيمه آذار سه و نيم و در نيمه نيسان دو و نيم و در نيمه ايار يك و نيم و در نيمه حزيران نيم قدم باشد.

به امام صادق (ع) عرض شد: مسيحيان مى گويند: ولادت عيسى (ع) در شب بيست و چهارم كانون بوده. فرمود: دروغ مى گويند ولادت آن حضرت در نيمه حزيران بوده است، و در نيمه آذار شب و روز برابر مى شوند. (بحار: 82 و 78)

«ماههاى شمسى»

ماههاى شمسى كه ابتدا از قوم «رسّ» آغاز شده (به اين واژه رجوع شود) عبارتند از: فروردين، ارديبهشت، خرداد، تير، مرداد، شهريور، مهر، آبان، آذر، دى، بهمن، اسفند.

در قديم تعداد روزهاى اين ماهها چنين بوده است: ماه اول و دوم و چهارم و پنجم و ششم 31 روز و ماه سوم 32 روز و ماههاى هفتم و هشتم و يازدهم و دوازدهم سى روز و ماه نهم و دهم 29 روز. و از سال 1304 شمسى طبق تصويب مجلس شوراى ملى بدين گونه تغيير يافت: شش ماه اول هر كدام 31 روز و پنج ماه بعد هر يك 30 روز و ماه آخر

/ 2570