پاكدلان - معارف و معاریف نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

معارف و معاریف - نسخه متنی

مصطفی حسینی دشتی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

چركين گردند» . (غرر الحكم) پيغمبر (ص) فرمود: «دل را زنگارى است چون زنگار مس پس آن را به استغفار وتلاوت قرآن صفا وجلا دهيد» .

از امام صادق (ع) روايت است كه در تورات آمده: «اى فرزند آدم ! خود را به بندگى من خالص گردان (واز بندگى جز من بپرداز) تا دلت را به خوف از خودم آكنده سازم وگرنه دلت را به فكر دنيا (وماديات) پر كنم ونيازهايت را (كه همه در غم آنهائى) برآورده نسازم وتو را به خودت واگذارم» .

امام صادق (ع) از پدرش روايت كند كه مى فرمود: «هيچ چيز در فساد دل كارگرتر از گناه نباشد زيرا گناه به تدريج اثر نامطلوب بر دل گذارد ورفته رفته آن را وارونه سازد (كه به جاى نيك خواهى به بدخواهى گرايد)» .

اميرالمؤمنين (ع) فرمود: «اشك چشم آدمى (كه بايستى از بيم عذاب خدا به گونه آدمى روان باشد ودر عاقبت كارساز او بود) خشك (ومنقطع نگردد) جز به سختى دل ، ودل سخت نشود جز بر اثر گناه» .

از پيغمبر (ص) روايت است كه فرمود: «چهار چيز دل را مى ميراند: گناه از پى گناه، زياده با زنان سخن گفتن ، بحث وجدال با احمق كه او بگويد وتو بگوئى بى آنكه در او اثرى نهى ، وهمنشينى با مردگان» . سؤال شد:«مرادتان از مردگان چيست» ؟ فرمود: «هر توانگر خوش گذران» .

امام عسكرى (ع) فرمود: «هرگاه دل سرخوش وبا نشاط بود علم ودانش به آن بسپريد واگر رميده وافسرده بود ، آن را رها سازيد» .

اميرالمؤمنين (ع) فرمود: «دل (آدمى) گاهى بر سر ميل ونشاط وگاهى پشت كرده وافسرده است ، شما در حال نشاطش آن را به كار گيريد (نه در حال افسردگيش) زيرا اگر به دل به خلاف ميلش تحميل شود كور گردد» .

وفرمود: «چنانكه بدن گاهى خسته وافسرده گردد دل نيز چنين شود پس در آن حال آن را به حكمت هاى نوين (نشاط انگيز) تغذيه كنيد» . (بحار:77/172 و 13/357 و 70/54 و 73/349 و 70/60)

پاكدلان

از امام سجاد (ع) حديث شده كه موسى بن عمران (ع) عرض كرد: «پروردگارا آنها كيانند كه در سايه عرش خود پناهشان دهى در روزى كه جز سايه تو سايه اى نباشد» ؟ فرمود: «پاكدلان گرد آلوده اى كه چون به ياد پروردگار خويش افتند عظمت وجلال مرا ياد كنند ، آنهائى كه طاعت من مايه آرامش آنها بود همچون كودك كه به شير آرام گردد ، آنهائى كه به مساجد پناه برند بسان عقاب كه به لانه خويش پناه برد ، وآنان كه چون به مقدسات من اهانتى شود آنچنان به خشم آيند كه پلنگ به خشم آيد» (بحار:69/391) . به «قلب» نيز رجوع شود.

دِلاء

جِ دَلو .

دِلاص

نرم وتابان ، درع دلاص: زره نرم وتابان .

دَلاّك

تن مالنده ، آن كه در حمام تن را مالش دهد . موى ستر . حسب تاريخ: دلاك هاى پيغمبر اسلام ، عبارت بودند از: ابوطيّبه ، ابوموسى اشعرى ، ابوهند مولى فروة بن عمرو بياضى كه پيغمبر (ص) در باره اش فرمود:«ابوهند يكى از شماست . به وى زن دهيد و از او زن بستانيد (مگوئيد وى دلاك است)» . (بحار:22/251)

دَلال

ناز كردن ، غنج وناز .

دَلاّل

واسطه وميانجى عموما وميانجى معاملات خصوصاً .

دَلالت

راهنمائى ، هدايت ، راهبرى . در اصطلاح منطق: هر چيزى كه از علم به آن علم به چيزى ديگر لازم آيد .

دلالت بر سه قسم است: طبيعى ، عقلى ووضعى وهر يك از آن سه قسم بر دو قسم اند: يكى دلالت لفظى وديگر

/ 2570