1 ـ كودك در رحم مادر: اگر كودك در رحم مادر باشد و مورث او بميرد، بايستى به مقدار حصه دو پسر از اموال وى براى كودك به كنار نهند تا گاهى كه متولد شود و مشخص شود كه فرزند پسر است يا دختر، يكى است يا دوتا.اگر در رحم مادر بميرد، اگر سنّ او كمتر از چهار ماه باشد جسد او را در پارچه اى بپيچند و به خاك سپارند و اگر چهار ماه و بيشتر داشته باشد همه احكام ميت مسلمان را دارد جز نماز.2 ـ ولادت كودك: مستحب است هنگام ولادت كودك، او را تحنيك كنند (به «تحنيك» رجوع شود) و اذان و اقامه در گوش او بخوانند (به «اذان» رجوع شود). او را به نامى نيكو نام گذارى كنند. (به «نامگذارى» رجوع شود).برايش عقيقة نمايند. (به «عقيقة» رجوع شود). واجب است او را ختنه نمايند (به «ختنه» رجوع شود).3 ـ كودك تا گاهى كه به سنّ بلوغ نرسيده نمى تواند در مال خود تصرف ناقلانه بنمايد، و به طور كلى معاملات او اعم از عقود و ايقاعات، شرعا ممضا و معتبر نمى باشد و اگر هم احيانا معامله اى واقع سازد باطل است; و بايستى ولى او (پدر يا جد پدرى يا قيم منصوب از طرف حاكم شرع) معاملات وى را حسب مصلحت تصدّى نمايد.4 ـ ارشاد كودك: بر ولى كودك واجب است وى را به اصول عقايد و به تكاليف الزاميه از واجبات و محرمات ارشاد نمايد، و چنان كه مستحب است وى را به مستحبات و مكروهات ارشاد نمايد.5 ـ تبعيت: كودك در طهارت و نجاست و ديگر احكام كفر و اسلام تابع پدر است، اگر پدر كافر بود وى كافر محسوب مى گردد، و اگر مسلمان بود كودك نيز محكوم به حكم اسلام است.6 ـ بول كودك: كودك اگر پسر باشد در دوران شيرخوارگى يعنى تا مدت دو سال پس از ولادت، در صورتى كه غذايش منحصر به شير زن باشد، بول وى حكم خاصى دارد، يعنى اگر در جائى بريزد احتياج به تعدد غسل و نيز فشردن (اگر فشردنى باشد) ندارد. ولى اگر دختر باشد اين حكم ويژه را ندارد و مانند بول بزرگسال است.
«بيمارى كودك»
از اميرالمؤمنين (ع) سؤال شد: بيمار شدن كودك (بى گناه) را چه مصلحت است؟ فرمود: كفاره (گناه) پدر و مادر است. و در حديث ديگر آمده كه خداوند آنقدر به كودك در ازاى بيماريش پاداش دهد كه راضى شود.
«تربيت كودك»
اميرالمؤمنين (ع) فرمود: دل كودك به زمين خالى (از كشت) مى ماند، هر بذرى كه در آن بيفشانى بپذيرد. و فرمود: آنكه در كودكى خود را به رنج و تعب نيفكند در بزرگ سالى به بزرگى دست نيابد. و فرمود: به كودكانتان علومى بياموزيد كه آنان را بينش دهد پيش از آنكه (گروههائى مانند) مرجئه بر افكار آنها دست يابند. پيغمبر اكرم (ص) فرمود: هر شامگاه كودكانتان را از بيرون شدن از خانه باز داريد.امام عسكرى (ع) فرمود: گستاخى فرزند به پدر و مادر در كودكى موجب سرپيچى و نافرمانى وى شود در بزرگى.