مصدر وَضُوءَ ، يعنى بسيار پاكيزه شد . شرعا : شستشوئى مخصوص كه شرط صحت نماز و طواف و موجب جواز مسّ كتابت قرآن و اسماء مقدّسة است .چيزهائى كه آن را باطل مى كنند عبارتند از :ادرار كردن و مدفوع و باد از مقعد بيرون دادن و خوابى كه بينائى و شنوائى را فراگير باشد و هر عقل برانداز و استحاضه و هر موجب غسل آن را باطل سازد .واجبات آن عبارتند از : نيت كه بايستى مقارن با شستشوى صورت باشد و نيت كند كه حسب دستور شرع اين عمل انجام مى دهم ، و ديگر شستشوى صورتست به طول از رستنگاه موى سر تا چانه و به عرض هر اندازه كه انگشت بزرگ و ميانه دست به آن برسد ، و سپس شستن دست راست از آرنج تا سر انگشتان و پس از آن شستن دست چپ به همين كيفيت و بعد از آن مسح مقدارى از پيش سر با دست راست (اگر ممكن باشد و گرنه با دست چپ) و پس از آن مسح پشت پاها از سر انگشت تا برآمدگى پشت پا يا پيوند ، با رطوبتى كه به دست باقى مانده . مستحبات آن عبارتند از : دندان شوئى و آب به دهان و بينى زدن و بسم الله گفتن و پيش از آنكه دست به آب (اگر آب قليل باشد) برده شود دو بار كف دست شستن و نيز مستحب است هر يك از صورت و دو دست را بار دوم نيز بشويند كه بار سوم بدعت است .اگر در اثناى وضو شك در شستن عضوى نمود آن را از سر گيرد ولى اگر پس از پايان وضو شك نمود اعتنا نكند .اگر كسى شك كند وضو ساخته يا نه وضو بگيرد و اگر شك كند وضويش باطل شده يا نه اعتنا نكند و اگر وضو و حدث هر دو را يقين دارد و در اينكه كداميك آخر بوده شك دارد بايد وضو بسازد . (لمعه دمشقيه با اندك تصرف) از زرارة بن اعين و بكير بن اعين نقل است كه گفتند : به امام باقر (ع) عرض كردم وضوى پيغمبر (ص) را برايمان بيان كن كه چگونه بوده است ؟ پس حضرت فرمود طشتى يا جيرى آوردند كه آب در آن بود ، دست در آن فرو برد و كفى از آن برداشت و بر صورت خود ريخت و صورت را بدان شست سپس با دست چپ مشتى از آن آب برداشت و بر دست راست خود ريخت و ذراع را از آرنج تا كف دست بشست و دست خود را به بالا (از كف به آرنج) برنگردانيد و سپس با دست راست كفى از آن آب برداشت و دست چپ را بدان شستشو داد به همان كيفيت كه دست راست را شسته بود و با رطوبتى كه در كف دستش بود سر و پشت پاها را مسح نمود و رطوبتى بر آن نيفزود ، سپس فرمود : پيغمبر (هنگام مسح پا) دست خود را به زير بند نعلين (كه معمولا بالاتر از برآمدگى پشت پا است) فرو نكرد . آنگاه تذكر داد كه خداوند مى فرمايد : (فاغسلوا وجوهكم و ايديكم الى المرافق) و بنابر اين بايستى همه صورت و همه دست را تا آرنج شست . و فرموده : (و امسحوا برؤسكم و ارجلكم الى الكعبين) و حسب اين جمله (كه باء بر ممسوح در آمده) اگر به بخشى از سر و بخشى از پاها تا دو كعب مسح شود كافى باشد .زراره و بكير گويند عرض كرديم : دو كعب كجا است ؟ فرمود : اينجا است و اشاره كرد به پيوند ساق و كف پا .گفتيم : يك مشت آب كافى است ؟ فرمود : آرى و اگر خواستيد شاداب تر باشد دو كف در هر سه مورد .در حديث حضرت رضا (ع) آمده : هر آن مؤمن كه در وضوى خود انّا انزلناه فى ليلة القدر بخواند از گناهانش بيرون آيد بدان گونه كه از مادر متولد شده باشد . (بحار:80/ 273 ـ 315)
«دعا هنگام وضوء»
از امام صادق (ع) روايت است كه روزى اميرالمؤمنين (ع) با فرزندش محمد حنفيه نشسته بود حضرت به محمد فرمود : ظرف آبى حاضر كن كه جهت نماز بدان وضو بسازم . محمد آب حاضر نمود ، حضرت به دست راست مقدارى آب برداشت و به دست چپ ريخت و گفت : «باسم الله و بالله والحمدلله الذى جعل الماء طهورا ولم يجعله نجسا» سپس به بيت الخلا رفت و تطهير كرد و در آن حال گفت : «اللهم حصّن فرجى و اعفّه ، واستر عورتى و حرّمنى على النار» سپس آب به دهان زد و گفت : «اللهم لقّنّى حجتى يوم القاك و اطلق لسانى بذكرك و شكرك» آنگاه آب به بينى زد و گفت : «اللهم لا تحرّم علىّ ريح الجنة و اجعلنى مِمَّن يشمّ ريحها و روحها و طيبها»
لطفا منتظر باشید ...
