جِ ضيعة به معنى خواسته وزمين وآب ودرخت . جِ ضايع .
ضَياع
زن وفرزندان وهر كه در نفقه شخص بود . هر ضعيف ونيازمند كه در امور وحوائج خود محتاج وى بوند . (منتهىالارب)از رسول خدا (ص) روايت است كه فرمود : «من ترك مالاً فلورثته ، ومن ترك دَيناً او ضياعاً فعلىّ» ; هر آنكس هنگام مردن ، مالى را بجاى نهد ، آن مال به وارثان وبازماندگان وى تعلق دارد ، واگر بدهى يا زنوفرزندى از او بماند به عهده من (بعنوان حاكم مسلمين) مى باشد . (بحار:103/148)
ضَياع
هلاك شدن ، تباه گشتن . تلف گرديدن . از ياد شدن . به هدر رفتن .عن الصادق (ع) : «اربعة يذهبن ضياعاً : مودّة تمنحها من لا وفاء له ، ومعروفٌ عند من لايشكر له ، وعلمعند من لا استماع له ، وسرٌّ تودعه عند من لا حصافة له» ; چهار چيز است كه ضايع مى شود وبه هدر مى رود :دوستى ومودتى كه با كسى برگزار كنى كه او را وفا وصميميتى نباشد ، وكار ارزشمندى كه براى كسى انجامدهى كه آن كار را مورد قدردانى وسپاس قرار ندهد ، ودانشى كه به كسى عرضه كنى كه وى را گوش شنوائى دربرابر آن نباشد ، و رازى كه با كسى در ميان نهى كه وى را عقل ودرايتى نَبُوَد . (بحار: 75/69)وعنه (ع) : «اربعة يذهبن ضياعاً : البذر فى السبخة ، والسراج فى القمر ، والأكل على الشبع ، والمعروفالى من ليس باهله» . (بحار:76/164)
ضِيافت
ضيافة . ميهمانى . اميرالمؤمنين (ع) خطاب به جمعى از شيعيان خود : «من كان منكم له مال فليصل به القرابةوليحسن منه الضيافة ، وليفكّ به العانى والاسير وابن السبيل ، فانّ الفوز بهذه الخصال مكارم الدنياوشرف الآخرة» . (بحار:41/122)رسول الله (ص) : «من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليكرم ضيفه ، والضيافة ثلاثة ايام ولياليهن ، فمافوق ذلك فهو صدقة ...» . (بحار: 75/460)
قسمة ضيزى : قسمت ناراست . بهره به ستم . قسمت غير عادلة .
ضَيعة
زمين كشت . آب وزمين كه در آن غله شود .وهب هشام بن عبدالملك للابرش (كاتبه) ضيعة فسأله عنها ، فقال : لا عهد لى بها . فقال : لولا ان الراجع فىهبته كالراجع فى قيئه ، لاخذتها منك ، اما سمعت انه انما سميت الضيعة لانها تضيع اذا تُرِكت ؟ وانثلاثاً تحسن بالشريف : خدمة الوالد وخدمة الضيعة وخدمة الضيف . (ربيع الابرار: 1/217)