معارف و معاریف نسخه متنی

از امام باقر (ع) سؤال شد : آيا زنى كه به درمان نيازمند باشد مى تواند به پزشك مراجعه كند ؟ فرمود : اگر

ناچار باشد باكى ندارد .

از اميرالمؤمنين (ع) نقل شده كه علماى بنى اسرائيل فرزندان خود را از آموزش علم طب باز مى داشتند چه

اين علم مورد نياز سلاطين بوده ، مبادا از اين راه به دربار سلاطين درآيند ودين خود را از دست بدهند .

(بحار:10/205 و 62/

64 ـ 142 و 58/255)

روزى جمعى از انصار به نزد پيغمبر آمده گفتند همسايه اى داريم كه به دل درد مبتلى مى باشد وپزشكى از

يهود است كه اين بيمارى را درمان مى كند ، اجازه مى فرماييد؟ فرمود : چگونه او را درمان مى كند ؟ گفتند

شكمش را مى شكافد وچيزى از آن بيرون مى آورد . حضرت را خوش نيامد واز جواب ساكت ماند . بار دوم وسوم به

خدمتش آمدند وفرمود : برويد هر كار مى كنيد بكنيد . بيمار را به نزد پزشك بردند ، وى شكم بيمار بشكافت

وچرك وپليدى بسيارى از آن بيرون كشيد ومعده را شستشو داد وسپس دوخت ودرمان كرد وبيمار شفا يافت . چون

به پيغمبر (ص) گزارش شد ، فرمود : براستى آنكه دردها را بيافريد درمان نيز جهت آنها مقرر داشت . (بحار:62/73)

در حديث از ماساژ دادن بيمار بسى توصيف شده . ونيز دستور آمده كه غذاى شام ترك نشود بويژه اگر سنّ

بالا باشد . راه رفتن در دوران بيمارى زيان آور است . ميوه در آغاز بدست آمدن آن سودمند ودر آخر ودر

غير فصل آن مضر است . بهترين پرهيز مدارا كردن به بدن است . (سفينة البحار)

طباطبا

اسماعيل بن ابراهيم بن حسن بن حسن بن على بن ابى طالب (ع) معروف به طباطبا جدّ سادات طباطبائيه كه

گويند از اين جهت وى بدين نام شهرت يافته كه در زبان لكنت داشته وقاف را طاء مى خوانده وبجاى «قبا» ،

«طبا» مى گفته . او را ديباج نيز مى گفته اند .

طباطبا

دولت كوچكى كه در زمان خلفاى عباسى در كوفه پديد آمده ودر همين شهر ويمن قريب به 150 سال حكمرانى كرده

است ومؤسّس اين سلاله ابوعبدالله محمد بن ابراهيم طباطبا بوده كه اندك مدتى در كوفه حكمرانى كرد

ودوست او ابوالسرايا وى را مسموم ساخت ونوه اش يحيى الهادى به تأسيس حكومت در يمن موفق گشت ونسل وى

مدت مديدى در يمن فرمانروائى داشتند .

طباطبائى

مير سيد على بن سيد محمد على بن سيد ابى المعالى الكبير الطباطبائى النسب الاصفهانى المحتد الكاظمى

المولد الحائرى المنشأ والمقام ، وى نزد علامه بهبهانى تلمّذ كرده ودر كنار او پرورش ونشو ونما

يافته ، فقيهى فاضل وجليل القدر بوده ، او را مؤلفاتى رائقه است ، از آن جمله كتاب رياض المسائل فى

بيان احكام الشرع بالدلائل ، كه شرح بر نافع ا ست . ولادت او بسال 1161 و وفاتش 1231 هـ. بوده است . (روضات

الجنات)

طِباع

جِ طبع . سرشتها . خويهاى اوليه.

طِباق

جِ طَبَق . مصدر بمعنى مطابقت ومشابهت . هر دو وجه در معنى اين آيه محتمل است : (الذى خلق سبع سماوات

طباقاً) . (ملك:3)

طباق در علم بديع از محسنات معنويه است ، وآن موافق كردن چند چيز كه ضد همديگر باشند ، يعنى در پى

يكديگر آوردن آنها .

طَبخ

پختن .

طبرانى

ابوالقاسم سليمان بن احمد بن ايوب بن مطر اللخمى الشامى از محدثان بزرگ ومولد او به طبريه شام بسال

260 بوده است . وى حافظ عصر خود بود وسى وسه سال در طلب حديث از شام بسوى عراق وحجاز ويمن ومصر وبلاد