معارف و معاریف نسخه متنی

بر نيايد و معلوم شود كه نقض قانون و تخلف از حدود مقرره كرده است مجلس عزل او را از پيشگاه همايونى مستدعى خواهد شد و بعد از وضوح خيانت در محكمه عدليه ديگر به خدمت دولتى منصوب نخواهد شد.

اصل سى ام: مجلس شوراى ملى حق دارد مستقيماً هر وقت لازم بداند عريضه به توسط هيأتى كه مركب از رئيس و شش نفر از اعضاء كه طبقات ششگانه انتخاب كنند به عرض پيشگاه مقدس ملوكانه برساند. وقت شرفيابى را بايد به توسط وزير دربار از حضور مبارك استيذان نمود.

اصل سى و يكم: وزراء حق دارند در اجلاسات مجلس شوراى ملى حاضر شده و در جائى كه براى آنها مقرر است نشسته مذاكرات مجلس را بشنوند و اگر لازم دانستند از رئيس مجلس اجازه نطق خواسته توضيحات لازمه را از براى مذاكره و مداقه امور بدهند.

اصل سى و دوم: هر كس از افراد ناس مى تواند عرض حال يا ايرادات و شكايات خود را كتباً به دفترخانه عرايض مجلس عرضه بدارد اگر مطلب راجع به خود مجلس باشد جواب كافى به او خواهد داد و چنانچه مطلب راجع به يكى از وزارتخانه هاست بدان وزارتخانه خواهد فرستاد كه رسيدگى نمايند و جواب مكفى بدهند.

اصل سى و سوم: قوانين جديده كه محل حاجت باشد در وزارتخانه هاى مسئول انشاء و تنقيح يافته به توسط وزراء مسئول يا از طرف صدر اعظم به مجلس شوراى ملى اظهار خواهد شد و پس از تصويب مجلس به صحه همايونى موشح گشته به موضع اجراء گذاشته مى شود.

اصل سى و چهارم: رئيس مجلس مى تواند بر حسب لزوم شخصاً يا به خواهش ده نفر از اعضاء مجلس يا وزيرى اجلاسى محرمانه بدون حضور روزنامه نويس و تماشاچى يا انجمنى محرمانه مركب از عده منتخبينى از اعضاء مجلس تشكيل بدهد كه ساير اعضاء مجلس حق حضور در آن نداشته باشند لكن نتيجه مذاكرات انجمن محرمانه وقتى مجرى تواند شد كه در مجلس محرمانه با حضور سه ربع از منتخبين مطرح مذاكره شده به اكثريت آراء قبول شود. اگر مطلب در مذاكرات انجمن محرمانه قبول نشد در مجلس عنوان نخواهد شد و مسكوت عنه خواهد ماند.

اصل سى و پنجم: اگر مجلس محرمانه به تقاضاى رئيس مجلس بوده است حق دارد هر مقدار از مذاكرات را كه صلاح بداند به اطلاع عموم برساند لكن اگر مجلس محرمانه به تقاضاى وزيرى بوده است افشاى مذاكرات موقوف به اجازه آن وزير است.

اصل سى و ششم: هر يك از وزراء مى تواند مطلبى را كه به مجلس اظهار كرده در هر درجه از مباحثه كه باشد استرداد كند مگر اينكه اظهار ايشان به تقاضاى مجلس بوده باشد در اين صورت استرداد مطالب موقوف به موافقت مجلس است.

اصل سى و هفتم: هرگاه لايحه وزيرى در مجلس موقع قبول نيافت منضم به ملاحظات مجلس عودت داده مى شود و وزير مزبور پس از رد يا قبول ايرادات مجلس مى تواند لايحه مزبور را در ثانى به مجلس اظهار بدارد.

اصل سى و هشتم: اعضاى مجلس شوراى ملى بايد رد يا قبول مطالب را صريح و واضح اظهار بدارند و احدى حق ندارد ايشان را تحريص يا تهديد در دادن رأى خود نمايد اظهار رد و قبول اعضاى مجلس بايد به قسمى باشد كه روزنامه نويس و تماشاچى هم بتوانند ادراك كنند يعنى بايد آن اظهار به علامات ظاهرى باشد از قبيل اوراق كبود و سفيد و امثال آن.

اصل سى و نهم: هر وقت مطلبى از طرف يكى از اعضاى مجلس عنوان شود فقط وقتى مطرح مذاكره خواهد شد كه اقلا پانزده نفر از اعضاى مجلس مذاكره آن مطلب را تصويب نمايند در اين صورت آن عنوان كتباً به رئيس مجلس تقديم مى شود رئيس مجلس حق دارد كه آن لايحه را بدواً در انجمن تحقيق مطرح مداقه قرار بدهد.

اصل چهلم: در موقع مذاكره و مداقه لايحه مذكوره در اصل سى و نهم چه در مجلس و چه در انجمن تحقيق اگر