معارف و معاریف نسخه متنی

(اسفند) 29 روز.

ماه نو

هلال.

ماههاى حج

عبارتند از شوال و ذيقعده و ذيحجه. در ماههاى شوال و ذيقعده عقد احرام به حج يا عمره تمتع جايز است و ماه ذيحجه ظرف حج مى باشد. به «حج» نيز رجوع شود.

ماههاى حرام

ماههائى كه در جاهليت محترم شمرده مى شده و مردم آن عصر در آن ماهها دست از قتال و نبرد مى كشيده اند، اين شيوه را دين اسلام مهر تأييد نهاد و عملا بدان روش ادامه داد، و آنها چهار ماه از ماههاى دوازده گانه قمرى مى باشند، يعنى ماه رجب و سه ماه ذيقعده و ذيحجة و محرم.

ماهى

حيوانى كه در آب زيست كند و داراى ستون فقرى باشد. به عربى سمك و حوت خوانند.

(هوالذى سخّر البحر لتأكلوا منه لحما طريا و...) او خداوندى است كه دريا را رام ساخت تا گوشت تازه از آن (شكار كنيد و) بخوريد. (نحل: 14) على بن جعفر گويد: از برادرم موسى بن جعفر (ع) پرسيدم اگر ماهى از رودخانه به ساحل بيفتد و بميرد خوردن آن حلال است؟ فرمود: اگر پيش از آنكه بميرد آن را بگيرى حلال و گرنه حرام است. پرسيدم ماهى دريا كه پس از فرو رفتن آب بماند و در خشكى بميرد حلال است؟ فرمود: نه. پرسيدم ماهى كه زنده گرفته شود ولى به انتظار خريدار آن را در آبى بيندازند و در آن آب برخى از آنها بميرند حلال است؟ فرمود: آنكه مرده باشد نه، زيرا آن در چيزى مرده كه مايه حيات آن است. پرسيدم آن ماهى كه در دام شكارچى بميرد چه حكمى دارد؟ فرمود: اگر محبوس باشد بخور اشكال ندارد.

محمد بن مسلم گويد: به امام باقر (ع) عرض كردم: مردى تورى را در آب مى افكند و خود به خانه بازمى گردد و چون به دام خود سرمى زند مى بيند ماهى در آن مرده است؟ فرمود: آنچه كه كار دست او است اشكال ندارد، آنچه كه در آن دام باشد بخورد.

على بن جعفر گويد: از برادرم موسى بن جعفر (ع) پرسيدم ملخ و ماهى كه مجوسيان صيد كنند حلال است؟ فرمود:همان شكار آن تزكيه آن مى باشد، اشكالى ندارد.

از امام صادق (ع) رسيده كه جرّى (سگ ماهى) و مارماهى و زمّير و ماهى مرده در آب و هر ماهى كه فاقد پولك بود خوردنش حرام است.

از اميرالمؤمنين (ع) آمده كه فرمود: ماهى را كمتر بخوريد كه بدن را ذوب كند و بلغم را افزايش دهد و نفس را سنگين سازد.

در حديث آمده كه هر كه در شب ماهى بخورد بايستى به دنبالش خرما يا عسل بخورد كه درد مفاصل از او دفع شود.

از حضرت رسول (ص) روايت است كه پيوسته خوردن ماهى تازه بدن را آب مى كند، و چون حضرت ماهى مى خورد مى گفت: پروردگارا آن را بر ما مبارك گردان و به از آن را به ما عطا كن.

از امام كاظم (ع) نقل است كه فرمود: بر شما باد به ماهى كه اگر آن را به تنهائى بخورى خود غذائى كامل است و اگر با نان بخورى غذاى سبك هضمى است.

از امام صادق (ع) آمده كه فرمود: هرگاه ماهى خوردى آب بر آن بنوش.

حميرى گويد: به امام عسكرى (ع) نوشتم كه من به فشار خون و صفرا مبتلايم و چون جهت فشار خون حجامت كنم صفرايم به جوش آيد، چه كنم؟ در جواب فرمود: چون حجامت كنى ماهى تازه با آب و نمك بخور. من چنين كردم بهبودى يافتم و از آن پس غذايم همان شد.

ابومريم مدنى گويد: در سفر حج به همراه امام صادق (ع) بودم در بين راه به اسهال دچار شدم، حضرت متوجه شد، فرمود: مگر چه خورده اى؟ گفتم: ماهى خورده ام. فرمود: پس از آن خرما نخوردى؟ گفتم: نه. فرمود: اگر