حيله ساختن، چارهگرى، چارهجوئى. عن ابى عبدالله(ع): «ما اعاد الصلاة فقيه قط، يحتال لها و يدبرها حتى لايعيدها»: امام صادق(ع) فرمود: هيچ دانشمند دينشناس، نماز خود را اعاده نكند، بلكه براى آن چارهاى بينديشد و راه حلى بجويد كه آن را اعاده ننمايد . (وسائل:8/247) روى انه اُتِى باسير فى عهد عمر، فعرض عليه الاسلام فابى، فامر بقتله، قال: «لاتقتلونى و انا عطشان، فجائوا بقدح ملآن، فقال: لى الامان الى ان اشرب ؟ قال عمر: نعم، فاراق الماء على الارض، قال عمر: اقتلوه فانه احتال، فقال على بن ابى طالب(ع) لايجوز قتله فقد آمنته، فقال: ما افعل به؟ قال: تجعله لرجل من المسلمين بقيمة عبد، قال: و من يرغب فيه؟ قال: انا، قال: هو لك، فاخذه اميرالمؤمنين(ع) و القدح بكفه، فدعا، فاذا ذلك الماء اجتمع فى القدح، فاسلم لذلك، فاعتقه اميرالمؤمنين(ع) فلزم المسجد و التعبد»: نقل است كه در عهد خلافت عمر، اسيرى را كه مستوجب قتل بود حاضر ساختند، وى گفت: تشنهام، مرا آبى دهيد، چون قدح آب به دستش دادند گفت: تا اين آب بنوشم در امانم؟ عمر گفت: آرى، وى آبها را به زمين ريخت، عمر گفت: وى را بكشيد كه به ما نيرنگ زد، على(ع) كه در آنجا حضور داشت فرمود: شما او را امان دادهايد نمىتوانيد وى را بكشيد، خليفه گفت: پس چه كنيم؟ فرمود: وى را به بهاى بردهاى در اختيار يكى از مسلمانان قرار ده. عمر گفت: چه كسى چنين كسى را مىپذيرد؟ فرمود: مرا باشد. حضرت وى را به بردگى قبول نمود و سپس آزادش كرد، وى مسلمان شد و اسلامى نيكو داشت كه پيوسته ملازم مسجد و عبادت بود. (بحار:41/250)
اَحَج
در حديث آمده كه احج پدر ساره همسر ابراهيم (ع) و ورقه مادر لوط (ع) مقام نبوت داشته ولى رسول نبوده است . (مجمع البحرين)
اَحجار
جِ حجر، سنگها.
اُحْجِيَه
چيستان، لغز، معمى، سؤالى كه از پرسيدنش قوت طبع مخاطب معلوم شود.
اَحَد
يكى، اين لفظ گاه فرد نكره از آن اراده شود، مانند (و اذا حضر احدكم الموت) و «لاتقطع على احد حديثه» و (و لم يكن له كفوا احد) . و گاه خلاف تعدد از آن قصد شود، مانند: (قل هو الله احد) در قبال عقيده باطله تعدد آلهه چنان كه ثنويه و عيسويه و مشركان برآنند. متكلمان را در اين واژه اصطلاحى خاص است (و لامشاحة فى الاصطلاح) مىگويند: احد از اسماءالحسناى الهى و بيانگر مفهوم تجزيهناپذيرى ذات خداوند و بىمانندى او است. ابن اثير در نهايه نقل مىكند كه يكى از صحابه هنگام دعا به دو انگشت به خدا اشاره مىكرد ، پيغمبر (ص) فرمود : «اَحِّد اَحِّد» (يكى كن ، يكى كن) يعنى با يك انگشت اشاره كن . از امام باقر (ع) نقل شده كه : احد تنهائى كه بى همتا باشد ، واحد و احد (مفهوما) به يك معنى بود ، و واحد چيزى جدا از
لطفا منتظر باشید ...
