معارف و معاریف نسخه متنی

يَسار

توانگرى و ثروت. اميرالمؤمنين(ع): «قلة العيال احد اليسارين» : كمى افراد عائله خود يك توانگرى است.

(نهج: حكمت 141) و آن حضرت در دعاى خود: «اللهم صُن وجهى باليسار و لا تبذل جاهى بالاقتار، فاسترزق طالبى رزقك و استعطف شرار خلقك...» يعنى خداوندا آبرويم را با توانگرى نگهدار و شخصيتم را در اثر فقر ساقط مگردان كه از روزى خواران تو درخواست روزى كنم و از بد سيرتان خلقت در توقع و انتظار مهر و عطوفت باشم... (نهج:خطبه 225) رسول الله (ص): «انّ الله تبارك و تعالى ينزل المعونة على قدر المؤونة، و ينزل الصبر على قدر قلة اليسار». (بحار: 77/121)

يساول

مأمور تشريفات دربارى. سوارى كه ملازم امرا و رجال بزرگ باشد.

يَسر

ثروت و دولت و توانگرى.

يَسَر

آسان گرديدن. فرمانبردار گرديدن.

يُسر

توانگرى و فراخ دستى. مقابل عُسر و تنگدستى. آسانى و آسان بودن. (ومن يتّق الله يجعل له من امره يسرا)(طلاق: 4). (الم نشرح لك صدرك * و وضعنا عنك وزرك * الذى انقض ظهرك * و رفعنا لك ذكرك * فانّ مع العسر يسرا * انّ مع العسر يسرا). (شرح:

1 ـ 6)

يُسرى

دست چپ، خلاف يُمنى. آسانى و فراخى. (و نُيَسِّرُكَ لليسرى). (اعلى: 8)

يَسَع

بن اخطوب بن عجوز. الف و لام اليسع زايد يا زينت است مانند الحسين. وى از پيامبران بنى اسرائيل بوده و گويند وى پسر عم الياس است كه چون به آسمان رفت وى را به جاى خويش بر بنى اسرائيل گماشت. و در كتب سير آمده كه وى شاگرد الياس بوده و پس از او به مقام نبوت رسيده است. از حضرت رضا (ع) روايت شده كه اليسع همان كارهائى كه عيسى انجام مى داد او نيز انجام مى داد: به روى آب راه مى رفت، مرده را زنده مى كرد، كر و لال را شفا مى داد، با اين تفاوت كه امتش وى را خدا نخواندند. (بحار: 13/401)

يَسوع

عيسى عليه السلام.

يَسير

آسان. مقابل دشوار. (فاما من اوتى كتابه بيمينه فسوف يحاسب حسابا يسيرا): و اما آن كس كه نامه عملش بدست راستش مى سپارند، پس به حسابى آسان وى را محاسبه مى كنند (انشقاق: 8). اندك. اميرالمؤمنين (ع): «من اكثر من ذكر الموت رضى من الدنيا باليسير» : هر آنكس بسيار به ياد مرگ باشد به اندكى از مال و منال دنيا قانع خواهد بود (نهج: حكمت 349). «ربّ يسير انمى من كثير» : بسى مال اندك كه سودآورتر و بركتمندتر از مال بسيار باشد . (نهج: نامه 31)

يشتها

يشت كلمه اى است اوستائى به معنى نيايش و فديه و مانند آن، و يشتها مجموعه سرودهائى و جزوى از اوستاى كنونى است و اكنون 21 يشت از آنها موجود است.

يَشجُب

پسر يعرب بن قحطان و پدر سَبَأ.

يَشم

نام سنگى قيمتى كه از چين يا هند مى آورند، مايل به سبزى است.