معارف و معاریف نسخه متنی

كم پى بساختن خانه بردند و محتملا عمل آنها در خانه سازى چنين بوده است:ابتدا چوبهايى در زمين مى نشاندند و سپس آن را به شكل مخروطى درمى آوردند كه رأس آن مخروط سقف خانه بود بعد اطراف اين كلبه هاى مخروطى را با برگ يا اندودى از گل و خاشاك مى پوشانيدند. امروزه نيز چنين خانه هايى در قسمتهاى مختلف جهان وجود دارد كه از آن نوع است خانه هاى قبايل افريقاى مركزى و كلبه هاى سرخ پوستان امريكايى البته با اين فرق كه سرخ پوستان پوشش خانه هاى خود را بيشتر با چرم و پوست حيوانات مى كنند تا با برگ و بوته.

غار نشينان نخستين كم كم دريافتند كه مى توان غارهاى خود را وسيعتر كرده بشرط آنكه توده اى سنگ در فاصله معينى از دهانه غار گذارده شود و سپس اين فاصله با پوست يا تكه هاى چوب مسقف گردد.

پيشرفت در اين عمل موجب مهارت در ساختن چنين منازل غارى شد و در بعضى از سواحل رودخانه هاى جنوب غربى امريكا چنين منازل و خانه هايى يافت مى شود كه زمان پديد آمدن اين نوع خانه ها هنوز معلوم نيست.

ويلت لودوك در كتاب خود بنام «تاريخ سكونت بشر» مى گويد : تركيب غار و منازل ساخته شده در جنب آن شكل نخستين خانه هاى قوم آريايى است. اين خانه ها د ر نهايت سادگى و ابتدايى فقط يك اطاق داشت بدون آنكه صاحب اجزائى باشد در تمدنهاى بعدى نظايرى از اين خانه ها ديده مى شود. در چامائيگى كرت (اقريطش) به حدود دو هزار سال قبل از مسيح خانه هايى بنام تولوس ديده مى شود كه قاعده آن بيضوى بوده و تقسيماتى نيز داشته است. در تيرين نظير آن خانه هايى ديده مى شود كه به سالهاى قبل تر مى رسد.

قبرهاى تمدن ميسينى تا حدى شبيه به شكل خانه هاى تولوس و كندوهاى عسل است و اين خود نمايشگر آنست كه در آن روزها كششى بتبعيت از تمدن هاى قبلى بوده است.

نوع ديگر خانه سازى كه مشخص دوره برنز است و در دهكده هاى اروپاى مركزى و شمالى رواج كامل داشته خانه هايى است بنام خانه هاى درياچه اى كه شكل آنها مربع مستطيل و بعضى از آنها واجد دو يا چند اطاق مى باشد. آنها را در كنار درياچه ها بر روى توده اى از سنگ مى ساختند. نمونه هاى جديد و مشابه آنها فعلا در امتداد رودخانه هاى سيام و كامبديا و كشورهاى همسايه اش مى باشد.

در خانه هاى درياچه اى واقع در اروپا نه تنها شكلهاى ساختمانى اوليه كه همان بسط كلبه هاست بچشم مى خورد، بلكه استعمال چوبهاى متقاطع و بر روى هم، نيز در آنها ديده مى شود كه آن مبين نوع خانه هاى كنده اى است.

- «رأى فلاسفه اسلامى در ساخت - - خانه» - خواجه نصير الدين طوسى در مبحث تدبير منزل اخلاق ناصرى خانه را با يك ديد فلسفى مى نگرد و ما از براى تتميم اين بحث رأى او را مى آوريم: اگرچه اعتبار حال منزل از وضع صناعت خارج است اما افضل احوال منزل كه مسكن بود چنان بود كه بنيادهاى آن استوار باشد و سقفهاى آن بارتفاع مايل و درها گشاده چنانكه در اختلاف بتكلفى احتياج نيفتد و مساكن مردان از مساكن زنان مفروز و مقامگاه هر فصلى و موسمى بحسب آن وقت معدّ و موضع ذخاير و اموال به حصانت موصوف و احتياطى كه به دفع آفات تعلق دارد مانند خرق و غرق و نقب دزدان و تعرض هوام بتقديم رساند و در مسكن مردم آنچه توقى از زلازل اقتضاء كند يعنى ساحت فراخ و دكانهاى افراشته مرعى و با وجود كثرت مواقف و محال شرايط تناسب اوضاع محفوظ و از همه مهمتر اعتبار احوال جوار است تا بمجاورت اهل شر و فساد و كسانى كه موذى طبع باشند مبتلا نشود. از آفت وحشت و انفراد ايمن ماند. افلاطون حكيم منزل در كوى زرگران گرفته بود از حكمت آن استعلام كردند فرمود كه تا اگر خواب بر چشم من غالب شود و از تفكر و مطالعه منع كند آواز ادوات ايشان مرا بيدار گرداند. (اخلاق ناصرى چاپ بمبئى سال 1267 : 118 م) -