حکمت 017 - ترجمه نهج البلاغه نسخه متنی

حکمت 017

از امام عليه السلام (در زمان خلافتش سبب خضاب نكردن را به اين طريق) پرسيدند كه معنى فرمايش رسول خدا صلى الله عليه و آله- كه فرموده تغيير دهيد پيرى را (ريش را رنگين نمائيد) و خود را بيهود مانند نسازيد، چيست؟ آن بزرگوار فرمود: اين سخن را پيغمبر صلى الله عليه و آله فرمود هنگامى كه (اهل) دين اندك بود پس (مسلمانان را امر نمود خضاب نمايند و به يهود نمانند چون آنها خضاب نمى كردند، ولى) در اين زمان كه كمربند دين گشاده شده (اسلام در همه جا منتشر گرديده) و سينه خود را بر زمين نهاده (مستقر و پا برجا گشته) هر مردى به اختيار و اراده خود مى باشد (مى خواهد خضاب نمايد و مى خواهد ننمايد، خلاصه امرى است مباح يعنى جائز و روا، نه واجب و مستحب، بله خضاب يك نوع زينت و آرايشى است، چنانكه در فرمايش چهارصد و شصت و پنج بيايد كه به اين نكته اشاره فرموده است).

حکمت 018

امام عليه السلام (در نكوهش آرزوى دراز) فرموده است: هر كه دنبال آرزوى خود بشتابد و مهارش را رها كند مرگ او را مى لغزاند (به آرزويش نرسيده مى ميرد، پس در پى آرزوهاى دراز نرويد و از مرگ غافل نباشيد).

حکمت 019

امام عليه السلام (درباره جوانمردان) فرموده است: از خطاء و لغزشهاى جوانمردان بگذريد كه از آنان كسى نمى لغزد مگر آنكه دست (لطف) خدا به دست او است كه او را (از آن لغزش) بلند مى نمايد (موفق مى سازد تا از آن خطاء و زشتى باز گردد، خلاصه خداوند نيكوكاران را توفيق عطاء فرمايد تا بر اصلاح خطاى خود بكوشند).

حکمت 020

امام عليه السلام (در نكوهش ترس و شرمندگى بيجا و از دست دادن فرصت) فرموده است: ترس همراه زيان و شرمندگى پيوسته نوميدى است (رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده: الحياء حياء ان حياء عقل و حياء حمق، فحياء العقل هو العلم و حياء الحمق هو الجهل مجلسى (رحمه الله) در مجلد پانزدهم كتاب بحارالانوار پس از نقل اين روايت از كتاب كافى مى نويسد: فرمايش پيغمبر صلى الله عليه و آله دلالت مى كند بر اينكه حياء بر دو قسم است يكى ممدوح و آن حيائى است كه ناشى از عقل و خردمندى است به اينكه شخص از چيزى شرمنده باشد كه عقل صحيح يا شرع به زشتى آن حكم كند مانند شرمندگى از گناهان و ناشايسته ها، و ديگرى مذموم و آن حيائى است كه ناشى از حمق و بى خردى است به اينكه شخص شرمنده شود از كارى كه عوام مردم آن را زشت پندارند و در واقع زشت نيست و عقل صحيح و شرع به آن حكم مى نمايد مانند شرمندگى از پرسش مسائل علميه يا بجا آوردن عبادات شرعيه) و فرصت (وقت مناسب) مانند ابر گذرنده مى گذرد، پس فرصتهاى نيكو را از دست ندهيد.