حکمت 109
امام عليه السلام (در ترغيب به صفات پسنديده و نكوهش خودپسندى) فرموده است: هيچ دارائى پر سودتر از خرد نيست (زيرا خرد سعادت دنيا و آخرت را در بردارد) و هيچ تنهائى ترسناكتر از خودپسندى نيست (زيرا خودپسند مردم را از خود پست تر پنداشته آنها هم از او دورى كنند و تنها ماند) و هيچ عقلى چون تدبير و انديشه نيست (زيرا انديشه را هر آماده و استوار مى سازد) و هيچ جوانمردى مانند پرهيزكارى نيست (زيرا پرهيزكار نزد خالق و خلق عزيز و ارجمند است) و هيچ همنشينى چون خوى نيكو نيست (زيرا خوى نيكو دلها را به دست آورد) و هيچ ميراثى مانند ادب و آراستگى نيست (زيرا آراستگى شخص را محبوب مى سازد) و هيچ پيشوائى مانند توفيق دوست يافتن به كار نيست (زيرا توفيق شخص را به راه راست و خداپسند مى كشاند) و هيچ تجارت و بازرگانى مانند كردار پسنديده نيست (زيرا نيكبختى هميشگى را در بردارد) و هيچ سودى مانند پاداش (الهى) نيست (زيرا سودى است هميشگى) و هيچ اجتناب و دورى چون ماندن در جلو شبهه (چيز نامعلوم) نيست (زيرا اقدام در شبهه به حرام مى كشاند) و هيچ پارسائى مانند بى رغبتى در حرام نيست (زيرا بى رغبتى در حرام مستلزم آراستگى و پاكى است) و هيچ
دانشى مانند تفكر و پيش بينى نيست (زيرا بر اثر آن به مبدا و معاد راه برده از گمراهى برهد) و هيچ عبادتى مانند انجام واجبات نيست (زيرا پاداش آن بيشتر از مستحبات و در ترك آن عذاب و كيفر است) و هيچ ايمانى مانند شرم و شكيبائى نيست (زيرا به اين دو ايمان كامل مى گردد) و هيچ بزرگوارى و سرفرازى مانند فروتنى نيست (زيرا فروتن را همه از دل دوست دارند) و هيچ شرافت و بزرگى مانند دانش نيست (زيرا دانش راهنماى شخص است) و هيچ ارجمندى مانند بردبارى نيست (زيرا بردبارى موجب سرفرازى است) و هيچ پشتيبانى استوارتر از كنگاش كردن نيست (زيرا مشورت سبب پى بردن به پايان كار و سود و زيان آن است).
حکمت 110
امام عليه السلام (درباره بدبينى و خوش بينى) فرموده است: هر گاه نيكوكارى روزگار و اهلش را فرا گرفت پس مردى به مردى كه رسوائى او آشكار نگشته (و در بعضى از نسخ لم تظهر منه حوبه ضبط شده يعنى به مردى كه گناهى از او هويدا نگرديده) بدبين شود ستم نموده، و هر گاه تباهكارى بر روزگار و اهلش دست انداخت پس مردى به مردى خوش بين باشد خود را به خطر و تباهى انداخته (چون از كسى كه در زمان فساد تربيت شده و با مردم تباهكار معاشرت و آميزش داشته اميد نيكى نبايد داشت).
حکمت 111
به امام عليه السلام گفتند: يا اميرالمومنين خود را چگونه مى يابى؟ آن حضرت (درباره گرفتاريهاى در دنيا) فرمود: چگونه است حال كسى كه به هستى خود نيست مى گردد (هستى به سوى نيستى مى كشاندش) و به تندرستيش بيمار مى شود (تندرستى به سوى بيمارى پيرى مى بردش) و مرگ او را از پناهگاهش (دنيا) دريابد.