زهد و پارسايى اويس
اويس از حواريون اميرالمؤمنين عليه السلام و از اركان هشت گانه زهد و تقوا [ زهّاد هشت گانه عبارتند از: 1. اويس قرنى 2. ربيع بن خثيم 3. هرم بن حيان 4. عامر بن عبد قيس "اين چهار نفر از پيروان حضرت على اند" 5. ابو مسلم خولانى "از ياران معاويه" 6. مسروق بن اجدع "از مأموران جمع آورى ماليات حكومت معاويه بود" 7. حسن بن ابى الحسن "رئيس قدريه و با هر فرقه اى كنار هم مى آمد" 8. اسود بن يزيد. "رجال كشى، ص 97، ش 154". ] به شمار مى آيد. بلكه شأن رفيع و منقبت مثال زدنى اش، بسى از مناقب ساير زاهدان و اصحاب برگزيده امير المؤمنين عليه السلام بالاتر بوده و به نظر مى رسد كه كسى از اهل نظر در اين مورد ترديدى ندارد.پيامبر خداصلى الله عليه و آله در باره زهد اويس فرمودند:
إنّ مِن أُمتى مَن لايستطيع أن يأتي مسجده او مُصلّاه مِن العُري، يَحْجُزُه ايمانه أن يسأل الناس، منهم اُويس القرني؛
در ميان امت من افرادى هستند كه به خاطر نداشتن لباس نمى توانند، براى نماز در مسجد حاضر شوند و ايمان آنان مانع از آن است كه از مردم نيز كمك بخواهند، از جمله اين افراد اويس قرنى است. [ حلية الاولياء، ج 2، ص 84؛ سير اعلام النبلاء، ج 5، ص 76؛ الاصابه، ج 1، ص 220. ]
وى از فيض صحبت پيامبر صلى الله عليه و آله و از بركت ملازمت آن حضرت محروم ماند. با اين وجود، رسول خداصلى الله عليه و آله او را برترين تابعين [ ر. ك: همين كتاب، ص 34. ] براى امت خود معرفى كرده است. [ ر. ك: حلية الاولياء، ج 2، ص 87؛ سير اعلام النبلاء، ج 5، ص 77؛ مستدرك حاكم، ج 3، ص 455؛ رجال كشى، ص 99، ش 156. ]